Artikel bewaren

Je hebt een account nodig om artikelen in je profiel op te slaan

Login of Maak een account aan
Reacties0

Ziekten aan hand en pols

Paul Kuijer
Steven Visser
Bedrijfs- en verzekeringsartsen zien regelmatig beroepsziekten aan hand en pols in hun praktijk. Het Nederlands Centrum voor Beroepsziekten maakte een overzicht van de kenmerken van deze beroepsziekten in de laatste tien jaar. Het ging hierbij om 2139 meldingen.
De meestgemelde diagnose was L686 ‘RSI van pols en hand’ met 805 meldingen. De twee meestgerapporteerde risicofactoren (57%) zijn het uitvoeren van snel herhaalde armbewegingen en veel kracht zetten met de handen. Bedrijfsartsen die een beroepsziekte vaststellen zijn wettelijk verplicht dit te melden bij het Nederlands Centrum voor Beroepsziekten (NCvB) van het Amsterdam UMC. Elk jaar geeft het NCvB een overzicht van de gemelde beroepsziekten in Beroepsziekten in Cijfers (uitgebreide versie in de even jaren) of Kerncijfers (verkorte versie in de oneven jaren).
Stasique/AdobeStock
Met dit jaarlijkse overzicht van incidenties van beroepsziekten probeert het NCvB bij te dragen aan vroegtijdige herkenning en preventie van beroepsziekten.

Speciaal voor dit themanummer over hand- en polsaandoeningen heeft het NCvB een overzicht gemaakt van de beroepsziekten aan hand en pols die bedrijfsartsen de afgelopen tien jaar hebben gemeld (2013-2022) (zie figuur 1, vorige pagina).

https://static-content.springer.com/image/art%3A10.1007%2Fs12498-023-2065-2/MediaObjects/12498_2023_2065_Fig2_HTML.jpg
Figuur 1: Kenmerken van beroepsziekten aan hand en pols in de periode 2013-2022.

Melden vergemakkelijken

Om het melden te vergemakkelijken heeft het NCvB evidence-based beroepsziekteregistratierichtlijnen voor veelvoorkomende aandoeningen, zoals van de hand en pols. Deze zijn te vinden op beroepsziekten.nl/registratierichtlijnen/aandoeningen-bewegingsapparaat.

https://static-content.springer.com/image/art%3A10.1007%2Fs12498-023-2065-2/MediaObjects/12498_2023_2065_Fig3_HTML.jpg
In totaal hebben 736 bedrijfsartsen 2139 beroepsziekten aan hand en pols gemeld in de periode 2013-2022. De meestgemelde diagnose was zoals gezegd ‘RSI van pols en hand’ (L686; 38% van het aantal beroepsziektemeldingen). Voorbeelden van veelgemelde specifieke diagnoses bij zenuw- en peesaandoeningen, artrose en overige aandoeningen van de weke delen zijn het carpaletunnelsyndroom (CTS: N613; 745 meldingen), De Quervain (L680; 248 meldingen), artrose van het CMC-I-gewricht (L643; 196 meldingen) en Dupuytren (L691; 26 meldingen). Deze beroepsziekten kwamen meer voor bij vrouwen en werkenden in de leeftijdscategorie 41-60 jaar. Bijna 7 op de 10 beroepsziektemeldingen resulteerden in ziekteverzuim langer dan een maand.
Beroepsziekten aan hand en pols zien we vooral in industrie, gezondheidszorg en bouwnijverheid.

Risicofactor: snel herhaalde armbewegingen

Twee risicofactoren zijn verantwoordelijk voor meer dan de helft van de beroepsziektemeldingen (57%) namelijk snel herhaalde armbewegingen uitvoeren en veel kracht zetten met de handen. De recente literatuurstudie van het NCvB naar de werkgerelateerde risico’s voor CTS bevestigt de ziekmakende werking van deze combinatie in de hogere score op de zogenaamde Strain Index (zie figuur 2).1,2 Beroepsziekten van de hand en pols kwamen vooral voor in de industrie (23%), gezondheidszorg (15%) en bouwnijverheid (14%). Voorbeelden van beroepen uit deze drie sectoren zijn: 1) machinebedieners en assemblagemedewerkers, 2) verzorgenden en verpleegkundigen en 3) timmerlieden en metselaars.

https://static-content.springer.com/image/art%3A10.1007%2Fs12498-023-2065-2/MediaObjects/12498_2023_2065_Fig4_HTML.jpg
Figuur 2: Engelstalig voorbeeld van het scoreformulier van de Strain Index.

Referenties

  1. Hassan A, Beumer A, Kuijer PPFM, van der Molen HF. Work-relatedness of carpal tunnel syndrome: Systematic review including meta-analysis and GRADE. Health Sci Rep. 2022 Nov 2;5(6):e888. doi: 10.1002/hsr2.888. PMID: 36340637; PMCID: PMC9629628.

2. Moore JS, Garg A. The Strain Index: a proposed method to analyze jobs for risk of distal upper extremity disorders. Am Ind Hyg Assoc J. 1995 May;56(5):443-58. doi: 10.1080/15428119591016863. PMID: 7754975.

Geef je reactie

Om te kunnen reageren moet je ingelogd zijn. Heb je nog geen
account, maak dan hieronder een account aan.
Lees ook de spelregels.