Door het tekort aan bedrijfsartsen worden in toenemende mate andere professionals ingezet onder taakdelegatie. Het is interessant om de ontwikkeling van taakdelegatie in de bedrijfsgeneeskunde te vergelijken met de ontwikkeling daarvan in andere specialismen. De tandartsenpraktijk heeft al langer ervaring met taakdelegatie en taakherschikking.
Leezsnow/iStock
Jan Jaap Reinders promoveerde in 2018 aan de Rijksuniversiteit Groningen op het proefschrift: Task shifting, interprofessional collaboration and education in oral healthcare.
In dit proefschrift worden verschillen in attituden en afwegingen rond taakherschikking tussen tandartsen en mondhygiënisten onderzocht. Tandartsen en mondhygiënisten hebben verschillende attituden ten opzichte van taakherschikking, vooral wat betreft de vrijgevestigde praktijk van mondhygiënisten. De helft van alle tandartsen en de meeste mondhygiënisten staan positief tegenover taakuitbreiding van de mondhygiënist. Een minderheid van alle tandartsen staat echter positief ten aanzien van zelfstandige praktijkvoering vergeleken met een meerderheid van alle mondhygiënisten. Dit suggereert dat de acceptatie van een zelfstandige mondhygiënist een groot obstakel is wanneer men taakherschikking wil implementeren. Tandartsen willen de controle over de mondhygiënist behouden, daarom is het waarschijnlijk dat taakdelegatie boven taakherschikking met professionele autonomie wordt verkozen.
Professionele identiteit
De meeste afwegingen van mondhygiënisten rond taakherschikking zijn gerelateerd aan arbeidsinhoud en professionele identiteit. Mondhygiënisten met taakuitbreiding, ervaren minder werktevredenheid wanneer zij het gevoel hebben minder autonomie te hebben. Een gebrek aan autonomie kan een reden zijn om het werk als mondhygiënist op te geven. Bovendien is taakvariatie geassocieerd met werktevredenheid. Het belang dat mondhygiënisten aan taakherschikking hechten zou verklaard kunnen worden door hun streven naar een volledige professionele status, hetgeen gebruikelijk is bij professionaliserende beroepsgroepen.
Jan Jaap Reinders promoveerde in 2018 aan de Rijksuniversiteit Groningen op het proefschrift: Task shifting, interprofessional collaboration and education in oral healthcare.
Tegengestelde meningen
Uit deze studie volgt de constatering dat tandartsen en mondhygiënisten tegengestelde meningen hebben ten aanzien van kwaliteit van zorg. Veel mondhygiënisten beschouwen zichzelf competent, hoewel tandartsen deze perceptie niet delen als afweging om voorstander van taakherschikking te zijn. Dit zou verklaard kunnen worden door het gebrek aan kennis over de competentie van mondhygiënisten of kan voortkomen uit andere motieven, zoals het beschermen van economische belangen.
De in dit proefschrift onderzochte motivatoren rondom werkvariatie, autonomie en professionalisering zijn herkenbaar bij bedrijfsverpleegkundigen. Ook bij hen bestaat er behoefte aan vergroting van de werkvariatie, autonomie en professionalisering. Tevens speelt ook bij bedrijfsartsen het gebrek aan kennis van de competenties van bedrijfsverpleegkundigen en de bescherming van economische belangen.
‘Mondhygiënisten ervaren minder werktevredenheid bij een gevoel van minder autonomie’
Het faciliteren van interprofessionele groepsvorming en het vergroten van kennis bij bedrijfsartsen van de competenties van bedrijfsverpleegkundigen kan het werken in taakdelegatie tussen bedrijfsartsen en bedrijfsverpleegkundigen bevorderen. Belangrijk daarbij is een intensieve communicatie tussen bedrijfsartsen en bedrijfsverpleegkundigen.
