Eerdere onderzoeken naar het verband tussen psychosociale werkfactoren en bloeddruk richtten zich voornamelijk op specifieke beroepen of populaties én hadden een beperkte steekproefomvang. Wij onderzochten de associaties tussen psychosociale werkfactoren en bloeddruk in een grote onderzoekspopulatie van de algemene beroepsbevolking in Noord-Nederland. Psychosocial work factors and blood pressure among 63 800 employees from The Netherlands in the Lifelines Cohort Study (bmj.com)
Vertrekkende uit het Lifelines-onderzoek
Vanuit de ruim 150.000 deelnemers aan het Lifelines-onderzoek (https://www.lifelines.nl), hebben we 63.800 werknemers geselecteerd in de leeftijd van 18 tot 65 jaar. Het beroep van de werknemers werd gecodeerd volgens het ISCO-08 systeem. Alleen beroepen die betrouwbaar gecodeerd konden worden, werden meegenomen in de analyse.
Psychosociale werkfactoren en bloeddruk
Blootstelling aan drie verschillende psychosociale werkfactoren in de huidige baan, te weten werkdruk, disbalans tussen inspanning en beloning (Effort Reward Imbalance) en emotionele taakeisen, werden geschat met behulp van drie recent door Deense onderzoekers ontwikkelde Job-Exposure-Matrices (JEMs).
Job-Exposure-MatricesEen JEM is een manier om bepaalde eigenschappen of geschatte blootstellingen te koppelen aan bepaalde beroepen. Dit gebeurt op een algemene manier waarbij geen rekening wordt gehouden met variatie in werkzaamheden binnen hetzelfde beroep. De hier gebruikte JEMs hebben op basis van eerder Deens onderzoek een inschatting gemaakt van de blootstelling aan de drie psychosociale werkfactoren. In Tabel 1 staat een overzicht van de beroepen met de hoogste en laagste blootstelling volgens de JEMs. |
De associaties tussen de drie psychosociale werkfactoren en systolische en diastolische bloeddruk (gemeten tijdens een bezoek aan een Lifelines onderzoekslocatie) en het hebben van hypertensie werden onderzocht middels regressieanalyses, waarbij werd gecorrigeerd voor mogelijk verstorende factoren, zoals leeftijd en roken.
In welke beroepen zien we hypertensie?
Een hogere werkdruk was geassocieerd met een hogere systolische en diastolische bloeddruk en met een verhoogd voorkomen van hypertensie. Een grote disbalans tussen inspanning en beloning was geassocieerd met een hogere diastolische bloeddruk, maar niet met een hogere systolische bloeddruk of met hypertensie. Hogere emotionele taakeisen waren geassocieerd met een lagere systolische bloeddruk en met minder hypertensie. Behalve naar deze afzonderlijke factoren hebben we ook naar alle drie factoren gezamenlijk gekeken. Hieruit bleek dat een hogere bloeddruk en hypertensie vooral voorkwamen bij beroepen met een combinatie van een hoge werkdruk, een grote disbalans tussen inspanning en beloning en lage emotionele taakeisen. Voorbeelden van deze beroepen zijn assemblagemedewerkers (meestal assemblage aan de lopende band) en machinebedieners in de voedingsmiddelenindustrie (zie ook tabel 1).
Tabel 1: Overzicht van beroepen met de hoogste en laagste blootstelling aan de drie onderzochte psychosociale werkfactoren volgens de JEMs
Implicaties voor de bedrijfsarts
Een geringe verlaging van de bloeddruk kan een aanzienlijk aantal cardiovasculaire ziekten en sterfgevallen in de algemene bevolking voorkomen. Dit onderzoek suggereert dat maatregelen moeten worden genomen om de werkdruk en een disbalans tussen inspanning en beloning op de werkplek te voorkomen of te verminderen. Interventies die verschillende
aspecten in het werk aangrijpen (zoals bijvoorbeeld een verandering van processen met betrekking tot de werklast, teamvergaderingen om problemen te bespreken en oplossingen te vinden, en technische en professionele ondersteuning), zouden kunnen helpen de psychosociale arbeidsbelasting op de werkplek te verminderen en de bloeddruk en prevalentie van hypertensie onder werknemers te verlagen.
Bron
Deze bijdrage aan Onderzoek in het kort is gebaseerd op de volgende publicatie:
Faruque MO, Framke E, Sørensen JK, Madsen IEH, Rugulies R, Vonk JM, Boezen HM, Bültmann U. Psychosocial work factors and blood pressure among 63 800 employees from The Netherlands in the Lifelines Cohort Study. Journal of Epidemiology and Community Health. 2022 jan;76(1):60-66. doi: 10.1136/jech-2021-216678.
Auteurs
Beide auteurs zijn verbonden aan de Universiteit Groningen en het Universitair Medisch Centrum Groningen: dr. Judith Vonk is onderzoeker bij de afdeling Epidemiologie en bij het Groningen Research Institute for Asthma and COPD (GRIAC). Prof. dr. Ute Bültmann werkt bij de sectie Sociale Geneeskunde van de afdeling Gezondheidswetenschappen.
Contact: j.m.vonk@umcg.nl en u.bultmann@umcg.nl
