Functionele Capaciteiten Evaluatie

Een eerste onderzoek betrof het gebruik van Functionele Capaciteiten Evaluatie (FCE). Het gebruik van FCE door bedrijfsartsen blijft achter, ondanks de duidelijke voordelen zoals objectivering van belastbaarheid en verbetering van de zorgkwaliteit. Door middel van semigestructureerde interviews met zeven bedrijfsartsen werd duidelijk dat onbekendheid, beperkte toegankelijkheid en alternatieven zoals expertiseonderzoek de voornaamste belemmeringen vormen. Het onderzoek benadrukt de noodzaak van verbeterde educatie en organisatorische veranderingen om FCE breder toe te passen.

Leefstijl

Een volgende aios onderzocht of er sprake is van een stijgende trend in het aantal brandweerlieden dat afgekeurd wordt op basis van leefstijl-gerelateerde aandoeningen. De aios vond een significante toename van afkeuringen onder brandweerlieden in de regio Drenthe in 2019 en 2020, vooral door verhoogde bloeddruk. Dit retrospectieve cohortonderzoek wijst op de noodzaak van gerichte interventies om leefstijl-gerelateerde gezondheidsproblemen aan te pakken bij brandweerlieden, wat een belangrijke stap kan zijn om hun inzetbaarheid te verbeteren.

Slaapkwaliteit

Het is bekend dat ploegendienst de slaapkwaliteit van ziekenhuisverpleegkundigen beïnvloedt, maar hoe zit het met chronotype en leeftijd? Om deze vraag te beantwoorden maakte een aios gebruik van bestaande vragenlijstdata. Uit de analyses bleek dat deze factoren geen significante voorspellers van slaapkwaliteit zijn. Desondanks ervaren zowel jongere als oudere verpleegkundigen slechtere slaapkwaliteit, wat impliceert dat interventies nodig zijn om de slaapomstandigheden voor deze groepen te verbeteren.

Menstruatieklachten

Menstruatieklachten dragen bij aan verzuim en verminderd werkvermogen, wat een rol voor de bedrijfsarts impliceert. Het is echter onbekend wat de ervaringen van bedrijfsartsen zijn en hoe zij hun rol zien. Om dit te achterhalen, heeft een volgende aios kwalitatief onderzoek gedaan en bedrijfsartsen geïnterviewd. Uit de thematische analyse van de interviews bleek dat menstruatieklachten nauwelijks in beeld komen bij de bedrijfsarts, onder andere doordat het verzuim meestal kortdurend is, maar ook door barrières in het bespreekbaar maken van de klachten. Hoewel de geïnterviewde bedrijfsartsen meerdere mogelijkheden zagen om bij te dragen aan preventie van verzuim door menstruatieklachten, vervulden ze deze rol op dit moment niet. De aios concludeert dat verbeterde scholing en beleidsrichtlijnen noodzakelijk zijn om bedrijfsartsen beter te ondersteunen, met name in het oppakken de preventieve rol.

Eerste consult bij de bedrijfsarts

Een volgend onderzoek betrof de beleving van werknemers van het eerste consult bij de bedrijfsarts en de rol die voorinformatie daarbij speelt. Uit semigestructureerde interviews bleek dat de meeste werknemers weinig informatie hadden over de rol van de bedrijfsarts, maar dat hun ervaring positiever was dan verwacht. Betere informatievoorziening voorafgaand aan het consult kan de verwachtingen en ervaringen van werknemers positief beïnvloeden.

Job crafting

Gezien het toenemend tekort aan bedrijfsartsen, is het van groot belang om de artsen reeds werkzaam als bedrijfsarts voor het vak te behouden. Een volgende aios richtte zich daarom op de potentie van job crafting. Dat gaat over het zelf actief bijsturen en optimaliseren van inhoud van werk en takenpakket. Met dertien interviews verkende de aios de factoren die een rol spelen bij het doen aan job crafting door bedrijfsartsen. Uit de analyses bleek dat het aanpassen van taken en werkwijzen door bedrijfsartsen sterk wordt beïnvloed door factoren zoals werkervaring en persoonlijke eigenschappen, zoals een proactieve persoonlijkheid en een positief zelfbeeld. Deze uitkomsten bieden aanknopingspunten om job crafting door bedrijfsartsen verder te stimuleren.

Screenen met een ECG

Omdat het nut van screenen met een ECG in de literatuur niet eenduidig is, zeker niet voor specifieke groepen als werknemers in de Bouw en Infra, onderzocht een andere aois hoe vaak afwijkingen gevonden werden op het ECG tijdens een preventief medisch onderzoek (bouw PAGO) en tevens hoe hoog het percentage afwijkingen per leeftijdscategorie is.

Uit het retrospectieve onderzoek bleek dat 2,6% van de onderzochte ECG’s afwijkingen werden gevonden, waarvan 1,6% verder onderzoek vereiste. De kans op afwijkingen nam toe met de leeftijd. De resultaten suggereren dat de leeftijdsgrens voor ECG-screening verhoogd zou kunnen worden naar 50 jaar om relevantere afwijkingen te detecteren.

Psychische klachten

Herstel van mensen met psychische klachten kan belemmerd worden door ervaren stigma, zeker ook bij werknemers bij defensie. Leidinggevenden spelen een belangrijke rol in het herstelproces. Tijdens de opleiding tot officier, en daarmee (potentiële) leidinggevende, is er beperkt aandacht voor psychische klachten bij werknemers. Een volgende aios deed daarom een kwalitatief onderzoek naar de ervaringen van leidinggevenden bij defensie met het begeleiden van werknemers met psychische klachten. Uit interviews bleek dat leidinggevenden vaak moeilijkheden ervaren door gebrek aan kennis en ervaring en dat er een sterke behoefte is aan meer scholing, laagdrempelig persoonlijk contact en medische informatie.

Sociaal medische centra

Tot slot richtte een laatste aios zich op de nieuwe werkwijze met sociaal medische centra (SMC) bij het UWV. Een aanzienlijk deel van de verzekeringsartsen is nog niet gestart met werken in een SMC, onduidelijk is welke factoren van invloed zijn. Uit de interviews bleek dat verzekeringsartsen verschillende redenen hebben om niet in sociaal-medische centra (SMC’s) te starten; onduidelijkheid over de werkwijze, percepties van lagere productiviteit en zorgen over werkdruk werden als belangrijke redenen genoemd. De resultaten benadrukken de behoefte aan betere communicatie en informatie over de SMC’s om artsen te overtuigen deel te nemen.

Tot slot

Dit minisymposium toonde de kracht van artsen in opleiding om binnen een korte tijdspanne relevant wetenschappelijk onderzoek uit te voeren. Hun bevindingen bieden waardevolle inzichten die bijdragen aan de verbetering van de bedrijfs- en verzekeringsgeneeskunde. Met een focus op onderwerpen variërend van functionele capaciteiten evaluatie tot de begeleiding van medewerkers met psychische klachten, heeft dit symposium bijgedragen aan een beter begrip van diverse gezondheidskwesties en de rol van bedrijfs- en verzekeringsartsen daarin.

Amber Hof is aios bedrijfsgeneeskunde bij de NSPOH.
Dana Brull is aios verzekeringsgeneeskunde bij de NSPOH.
Bij interesse in de onderzoeken graag contact opnemen met Angarath van der Zee – van den Berg, coördinator en opleider Onderzoeksscholing bij de NSPOH, a.vanderzee@nspoh.nl