Leefstijl is een actueel onderwerp binnen de gezondheidszorg waarmee bedrijfsartsen ook veelvuldig te maken krijgen. Ongezonde leefgewoonten kunnen van invloed zijn op het herstel en de re-integratie bij verzuim.
Of bedrijfsartsen al dan niet aandacht besteden aan leefstijl in hun praktijk en welke factoren dit beïnvloeden is nog niet bekend. Doel van dit onderzoek is om na te gaan in hoeverre bedrijfsartsen leefstijlthema’s bespreken en welke determinanten hierop van invloed zijn. Er is een online vragenlijst uitgezet onder (bedrijfs)artsen. Die is verspreid via de arbodienst van de onderzoeker, opleidingsinstituten NSPOH en SGBO, beroepsvereniging NVAB, LinkedIn en via collega-(bedrijfs)artsen met de vraag om deze te delen binnen hun netwerk.
De lijst bestond uit vragen over de persoonlijke en werksituatie en het toepassen van leefstijlthema’s in de praktijk. Tot slot werden er stellingen voorgelegd met factoren die invloed kunnen hebben op het bespreken van leefstijlthema’s. Antwoorden op deze stellingen konden worden gegeven middels 5- en 7-punts Likertschalen. De gegevens werden met beschrijvende statistiek samengevat.
De vragenlijst is door 172 deelnemers ingevuld. Hiervan is 56 procent bedrijfsarts; 54 procent vrouw. 45 procent werkte langer dan 10 jaar binnen de bedrijfsgeneeskunde. 92 procent geeft aan dagelijks tot wekelijks leefstijlthema’s te bespreken in de afgelopen 3 maanden. Voeding wordt zelden tot nooit besproken door 37 procent van de deelnemers. 43 procent vindt de effecten van het bespreken van leefstijl niet duidelijk zichtbaar. 81 procent van de deelnemers geeft aan het als taak van de bedrijfsarts te zien om leefstijl te bespreken en 73 procent beschikt over voldoende kennis. Tot slot geeft 32 procent aan dat de organisatie (arbodienst) onvoldoende materialen beschikbaar stelt om leefstijlthema’s te bespreken.
Conclusie
Uit het onderzoek blijkt dat het bespreken van leefstijl een belangrijk onderdeel is binnen de bedrijfsgeneeskunde. Een grote meerderheid van de deelnemers ziet het als taak van de bedrijfsarts om leefstijl onder de aandacht te brengen, waarbij voeding nog meer belicht kan worden. In de praktijk kunnen bedrijfsartsen en organisaties denken aan het gebruik van materialen om het bespreken van leefstijlthema’s positief te kunnen beïnvloeden. Verder onderzoek is nodig om meer inzicht te krijgen in de manier waarop bedrijfsartsen leefstijl bespreken bijvoorbeeld middels spreekuurobservaties. Daarnaast is het belangrijk om inzicht te krijgen in welke effecten het bespreken van leefstijl heeft op verzuim om meer specifieke aanbevelingen te kunnen doen voor de praktijk.
Dit onderzoek is uitgevoerd als onderdeel van de opleiding tot arts Arbeid en Gezondheid bij de Netherlands School of Public & Occupational Health (NSPOH).
▶ Jennifer Lam, aios bedrijfsgeneeskunde en werkzaam bij ArboNed, Bussum. Contact: jenniferwylam@hotmail.com
▶ Sietske J. Tamminga, Amsterdam UMC locatie UvA, afdeling Public and Occupational Health, Amsterdam