TBV magazine nr. 7-8, 2024

    Special Bestaanszekerheid | Werken draagt bij aan bestaanszekerheid | Kwetsbare groep: arbeidsmigranten | Mentale gezondheid jongvolwassenen | Claimbeoordeling en bestaanszekerheid

    Voorkomen is (nog) beter dan genezen!

    Bestaanszekerheid omvat volgens de SER dat mensen werk kunnen krijgen en behouden en een toereikend inkomen en verdere middelen van bestaan hebben. Maar ook dat financiële problemen worden voorkomen of opgelost en dat mensen toegang hebben tot een betaalbare, gezonde woning, tot onderwijs en gezondheidszorg.1 Bestaanszekerheid gaat dus over meer dan inkomen alleen. En daarbij niet alleen om de feitelijke situatie, maar ook om de perceptie van mensen over (on)zekerheid. Deze bepalen namelijk tezamen het gedrag van mensen.

    Hardnekkig probleem

    Tim ‘S Jongers, auteur van dit boek, groeide op in een arm Vlaams gezin. Leren werd niet aangemoedigd. Hij studeerde pas op latere leeftijd en deed vervolgens onderzoek naar armoedeproblematiek. In contacten met professionals en beleidsmakers merkte hij hoeveel misverstanden er over armoede bestaan. Dit bemoeilijkt effectieve maatregelen.

    Behoeften van cliënten binnen arbeidsgerichte zorg

    In Nederland is er steeds meer aandacht voor het leveren van persoonsgerichte zorg. Het beter afstemmen van zorg op behoeften, wensen en voorkeuren van de individuele cliënt draagt bij aan hogere tevredenheid en verbeterde zorgkwaliteit. Om persoonsgerichte, arbeidsgerichte zorg te bieden, is het van groot belang goed te weten wat voor cliënten belangrijk is.

    Lastig onderwerp

    Hoe kijk ik vanuit de spreekkamer naar bestaanszekerheid? Best wel een lastig onderwerp. De betekenis van het woord: ‘Bestaanszekerheid is de zekerheid dat je over de middelen kunt beschikken om in je levensonderhoud te kunnen voorzien.'

    Kwetsbare groep: arbeidsmigranten

    Arbeidsmiganten laten vaak veel veerkracht zien. Ze komen naar Nederland om te werken en een goed bestaan op te bouwen. Toch vormen zij ook een kwetsbare groep werkenden, die vaak in de schaduw van reguliere regelingen leven en werken. Hun bestaanszekerheid kan bedreigd worden vanwege hun precaire positie.

    Kwetsbare werkers in de intramurale zorg

    We weten het nodige over gezondheidsverschillen in relatie tot persoonlijke kenmerken zoals sociaal-economische positie, gender en etniciteit. Deze kenmerken worden vaak afzonderlijk onderzocht. Maar inkomen, opleidingsniveau, gender en huidskleur staan niet los van elkaar, zo blijkt uit dit proefschrift van Saskia Duijs.

    Tijd voor actie, tijd voor verandering

    Bestaanszekerheid staat hoog op de politieke en maatschappelijke agenda. Iedereen heeft recht op een bestaan met een voorspelbaar en voldoende inkomen, een woning, toegang tot onderwijs en zorg, en een buffer voor onverwachte uitgaven. Hoewel dit recht in onze grondwet is verankerd, is het voor velen helaas geen vanzelfsprekendheid.

    Gezond gedrag

    Dit boek is bedoeld voor iedere zorgprofessional die leefstijl in de praktijk wil brengen. De inhoud is gebaseerd op de huidige wetenschappelijke inzichten en algemeen geldende richtlijnen.

    Beschut werk als solide basis

    Beschut werk is voor mensen die niet in een reguliere baan kunnen werken. Wat het precies inhoudt en voor wie het is bedoeld, is niet bij iedereen goed bekend. Sommigen denken zelfs dat beschut werk en sociale werkbedrijven niet meer bestaan. In dit artikel geven wij daar helderheld over.

    Kunnen we de zelfcertificatieperiode verlengen?

    Medische certificering is in België, op enkele uitzonderingen na, nodig voor ziekteverzuim langer dan één werkdag. De literatuur biedt geen eenduidig antwoord op de relatie tussen zelfcertificeringsperiode en verzuimduur.

    Werk draagt bij aan bestaanszekerheid (maar helaas niet altijd)

    De relatie tussen arbeid en gezondheid is van oudsher vooral bekeken vanuit werkgebonden risico's waartegen werkenden moesten worden beschermd. Hierdoor zijn arbeidsomstandigheden nu aanzienlijk veiliger. Inmiddels worden ook de positieve effecten van gezond en veilig werken meer herkend én erkend. Het belang van werken voor bestaanszekerheid lijkt echter zó vanzelfsprekend, dat er te weinig bij wordt stilgestaan.

    Oordeel duurzaamheid

    Het idee van de participatiemaatschappij is om iedereen die kan, mee te laten doen, bij voorkeur in betaald werk. Wanneer vanwege een medische aandoening of gebrek, iemand duurzaam niet in staat is om te werken, kunnen jong gehandicapten in aanmerking komen voor een Wajong-2015-uitkering.

    Vergeet de Participatiewet niet

    Het programmaplan ‘Participatiewet in balans' benadrukt de noodzaak van een herziening van de Participatiewet met meer aandacht voor de menselijke maat en bestaanszekerheid. Dit is een kostbare, maar noodzakelijke hervorming die alleen met politieke steun kan worden gerealiseerd. Verzekeringsartsen moeten betrokken worden bij deze hervorming, om te waarborgen dat de medische arbeidsongeschiktheidsbeoordeling voor de Participatiewet beter aansluit op de praktijk.

    Mentale gezondheid jongvolwassenen

    Bij de BedrijfsGeneeskundige Dagen sprak NVAB-voorzitter Boyd Thijssens over een bredere scope voor bedrijfsgeneeskunde binnen de sociale geneeskunde. Een link met jeugdgezondheidszorg ligt niet direct voor de hand, maar de jongere van nu is de werknemer van morgen. Problemen tijdens de jeugd hebben impact op latere arbeidsdeelname.

    Claimbeoordeling en bestaanszekerheid

    De uitvoering van de arbeidsongeschiktheidsverzekering beleeft een spannende tijd: na een lange periode van bezuiniging en sturing op productie en budget worden de gevolgen daarvan duidelijk1 en staan bestaanszekerheid en de menselijke maat hoog op de politieke agenda. Grote en kostbare veranderingen van het stelsel lijken noodzakelijk.

    Ongevallenwet van 1901 als gamechanger

    In de tweede helft van de negentiende eeuw zien we een groeiend besef van de rechten van de fabrieksarbeider: man, vrouw of kind. Het besef van hun recht op veilig en gezond werk groeit. Die groei krijgt een belangrijke stimulans als in 1901 de Ongevallenwet (OW) van kracht wordt.

    ‘We hebben allemaal recht op een aanvaardbaar leven’

    De KNMG streeft naar gelijke kansen op en leven in gezondheid voor elke Nederlander. Daarmee is ook bestaanszekerheid een belangrijk thema voor de artsenfederatie, want: ‘Bestaansonzekerheid drukt op de mentale gezondheid en kan ook tot fysieke klachten leiden', aldus KNMG-voorzitter René Héman.

    Allergische ziekten (deel 1)

    Allergische beroepsziekten moeten meer onder de aandacht komen van bedrijfs- en verzekeringsartsen. In dit artikel wordt allergisch beroepsastma besproken. Doel is om lezers erop te attenderen dat bij mensen met astma altijd gedacht moet worden aan ontstaan of verergering door allergeenexpositie in het werk en om handvatten te geven voor diagnostiek, behandeling en preventie in de dagelijkse praktijk.