Alle geïnterviewde artsen gaven één of meer voorbeelden waarbij ze intimidatie hebben ervaren vanuit een werknemer (tabel 1). De resultaten laten een breed scala aan intimidatie zien, variërend van verbale tot fysieke bedreigingen. Een ernstig voorbeeld is de bedreiging van een arts met een wapen. Deelnemer A: ‘… Die wilde eigenlijk naar een collega van mij op zoek, die kon ontsnappen. Ik stond daar alleen op de gang en hij kwam met een moker op me af. … Hij wilde met mij praten. Ik zeg: dat is goed, maar ik praat niet met mensen met mokers. Die kreeg ik toen van hem en toen we in mijn kamer zaten kreeg ik een stiletto op mijn keel geduwd.’
Tabel 1: Vormen van intimidatie vanuit werknemer.
Intimidatie vanuit de werknemer
|
|
---|---|
Categorie
|
Voorbeelden
|
Verbale bedreiging
|
Uitschelden of stemverheffing
|
Dreigen met (tucht)klacht
|
|
Dreigen met geweld
|
|
Doodsbedreiging
|
|
Fysieke bedreiging
|
Gewelddadige uitingen of lichaamstaal
|
Bedreiging met wapen
|
|
Seksistische opmerkingen
|
|
Rol van professional in twijfel trekken
|
Zes van de zeven geïnterviewde artsen benoemden voorbeelden over ervaren intimidatie vanuit de werkgever (tabel 2). Ook hier laten de resultaten talloze vormen van intimidatie zien, zoals non-verbale intimidatie, manipulatie, maar ook door het onder druk komen te staan van de werkrelatie. Zo beschrijft deelnemer B dat de samenwerking per direct werd stilgezet omdat ze bij haar eigen advies bleef. ‘… dat ik op een vrijdagmiddag ben gebeld dat ik maandag daar niet meer voor spreekuur hoefde te komen.’
Tabel 2: Vormen van intimidatie door werkgevers.
Intimidatie vanuit de werkgever
|
|
---|---|
Categorie
|
Voorbeelden
|
Non-verbale intimidatie
|
|
Beïnvloeding en manipulatie
|
Herhaaldelijke en dwingende verzoeken
|
Onjuiste informatie over werknemer verschaffen
|
|
Door de arts te vergelijken met andere artsen
|
|
Onder druk zetten van de werkrelatie
|
Door stopzetten samenwerking
|
Door te escaleren naar hogerop
|
|
Over persoonlijke grenzen gaan
|
Door inwinnen persoonlijke informatie
|
Professioneel handelen arts bekritiseren of in twijfel trekken
|
|
Overschrijden professionele grenzen en wet- en regelgeving
|
Een andere arts beschrijft dat een werkgever hem probeerde te beïnvloeden door hem te vergelijken met voorgangers. Deelnemer G: ‘De hele tijd mij vergelijken met mijn voorgangers. En dan met een mening dat ik het dus aanmerkelijk slechter doe. Want alle artsen voor jou speelden het spelletje wel gewoon mee.’
Spanningsveld tussen belangen werknemers en werkgevers
Alle zeven artsen kenden voorbeelden vanuit de werknemer
▶ Quinta Andriessen is aios bedrijfsgeneeskunde, Amsterdam. Contact: quintaandriessen@gmail.com