In twintig wetenschappelijke artikelen zijn 78 factoren gevonden die van invloed lijken. Deze factoren zijn gegroepeerd met behulp van het IGLOO-model, en vervolgens geclusterd tot zeventien sleutelfactoren. Van deze sleutelfactoren is de sterkte van het bewijs beoordeeld. Het sterkste bewijs is gevonden voor een lage sociaaleconomische status en het soort eerder ziekteverzuim (kortdurend of als gevolg van veelvoorkomende psychische klachten). Er zijn aanwijzingen dat werken in de transportsector of communicatiesector de kans op herhaald verzuim verhoogt. Het is belangrijk alert te zijn op het risico op herhaald verzuim bij (ex-)werknemers met deze kenmerken. De begeleiding van (ex-)werknemers stopt momenteel vaak na volledige werkhervatting. Dit onderzoek laat zien dat het belangrijk is om (ex-)werknemers met genoemde risicofactoren langer te blijven volgen. Bedrijfs- en verzekeringsartsen kunnen hier zelf een rol in pakken, of begeleiding inzetten van bijvoorbeeld een arbeidsdeskundige die ervaren belemmeringen kan vertalen naar werkaanpassingen.

Ongeveer 15% van de werkenden in OECD landen ervaart veelvoorkomende psychische klachten, zoals depressie, angst-, aanpassings- en stressstoornissen, en 50% ervaart ooit psychische gezondheidsproblemen.¹ Verzuim van werk wordt vooral veroorzaakt door deze psychische klachten.² Van de werknemers die zijn uitgevallen door veelvoorkomende psychische klachten, valt 20 tot 30% opnieuw uit. In 90% van deze gevallen gebeurt dit binnen drie jaar na volledige werkhervatting.¹ Een volgende periode van verzuim kan ernstiger zijn en langer duren. Veelvoorkomende psychische klachten zorgen voor hoge kosten voor werkgevers vanwege verminderde werkprestatie en uitval. Daarnaast zijn deze klachten de oorzaak van veel arbeidsongeschiktheidsclaims.² Uit cijfers blijkt dat de WIA-instroom door psychische klachten in Nederland toeneemt sinds 2009.³ Herhaald verzuim heeft dus grote gevolgen voor de (ex-) werknemer, de werkgever en de maatschappij.

In de wetenschap is er enige aandacht voor herhaald verzuim. Onderzoek hiernaar focust zich vooral op eigenschappen zoals incidentie en periodeduur tot aan herhaald verzuim, of op het re-integratieproces tot aan terugkeer in werk.^{1, 4} Er is echter weinig inzicht in de oorzaken van herhaald verzuim. Vanwege de grote maatschappelijke impact van herhaald verzuim en om meer inzicht te krijgen in dit fenomeen, is een systematisch literatuuronderzoek uitgevoerd en zijn voorspellende factoren van herhaald verzuim bij veelvoorkomende psychische klachten onderzocht.

Methode

Er is met gebruik van EBSCOhost in juni 2022 gezocht naar wetenschappelijke artikelen in zes databases: PubMed, PsychInfo, Web of Science, Cinahl, Embase en BSU. De zoekstrings zijn opgesteld met hulp van twee ervaren bibliothecarissen. In juni 2023 is de zoekopdracht opnieuw uitgevoerd, om artikelen gepubliceerd na 2021 mee te nemen in het onderzoek. Studies werden geïncludeerd als deze empirische bevindingen beschreven van factoren gerelateerd aan herhaald verzuim bij veelvoorkomende psychische klachten. Hoofdstukken uit boeken, samenvattingen voor conferenties en brieven aan redacteuren zijn geëxcludeerd, omdat deze niet peer reviewed zijn. In ons onderzoek zijn studies met een publicatiedatum vanaf 2000 meegenomen, aangezien dit onderwerp sinds eind jaren negentig academische interesse heeft.

De studies zijn in drie fasen beoordeeld. Allereerst hebben twee reviewers (LH, SH) met behulp van applicatie Rayyan⁵ artikelen gescreend op basis van titel en abstract, waarbij één reviewer (LH) alle artikelen en de andere reviewer (SH) 25% heeft gescreend. Vervolgens hebben twee reviewers (LH, EV) de volledige tekst gescreend, waarbij opnieuw één reviewer (LH) alle artikelen en de andere reviewer (EV) 25% heeft gescreend. In beide fasen werden onderlinge verschillen besproken en opgelost (respectievelijk 7% en 16%). Ten slotte heeft één reviewer (LH) de referenties van de geïncludeerde artikelen gescreend op aanvullende relevante artikelen.

De kwaliteit van de artikelen is door drie reviewers (LH, SH, EV) beoordeeld met gebruik van de Mixed Method Appraisal Tool (MMAT).⁶ Eén reviewer (LH) heeft 100%, één reviewer (SH) heeft 75% en één reviewer (EV) heeft 25% van de studies beoordeeld. Ook hier werden verschillen onderling besproken en opgelost.

Voor de analyse van de resultaten gebruikten we beschrijvende synthese en evidence grading, gebaseerd op Jansen et al.⁷ De beschrijvende synthese bestond uit vier stappen: groeperen, clusteren, transformeren en tabelvorming.

De in de literatuur gevonden factoren zijn gegroepeerd met behulp van het IGLOO model van Nielsen et al.¹ Dit model is een geïntegreerd raamwerk dat is ontworpen om een duurzame terugkeer in werk voor werknemers met veelvoorkomende psychische klachten te vergemakkelijken en hiermee herhaald verzuim te voorkomen. Het brengt hulpbronnen in kaart in zowel de werk als de niet-werk context op vijf verschillende niveaus: Individueel niveau, Groepsniveau, Leidersniveau, Organisatieniveau en Overkoepelend niveau. Nadat de resultaten zijn gegroepeerd onder de verschillende niveaus, zijn deze geclusterd door vergelijkbare factoren onder één noemer te plaatsen. Hierna zijn de factoren getransformeerd door de richting van de relatie met herhaald verzuim te harmoniseren.

De evidence grading is beoordeeld op basis van Dekkers-Sánchez et al.⁸:

1. Sterk bewijs: drie beschikbare onderzoeken die een verband in dezelfde richting vinden, of minimaal vier beschikbare onderzoeken, waarvan meer dan 66% een significant verband in dezelfde richting vindt en niet meer dan 25% een tegenovergesteld verband.
2. Zwak bewijs: twee beschikbare onderzoeken die een verband in dezelfde richting vinden, of drie beschikbare onderzoeken waarvan twee een significant verband in dezelfde richting vinden en de derde geen significant verband vindt.
3. Onvoldoende bewijs: één onderzoek beschikbaar.
4. Inconsistent bewijs: resterende gevallen.

Resultaten

Er werden ruim 3.000 artikelen gevonden die beoordeeld zijn op relevantie. Na de screening van de titels en abstracts, werden 91 artikelen volledig gescreend. In twintig artikelen werden factoren beschreven die herhaald verzuim bij veelvoorkomende psychische klachten beïnvloeden. In deze studies werden 78 factoren gevonden gerelateerd aan herhaald verzuim. Kenmerken van de geïncludeerde artikelen en de hierin beschreven factoren, zijn weergegeven in tabel 1. De factoren zijn vervolgens geclusterd tot zeventien sleutelfactoren en een categorie overige factoren (tabel 2).

Individueel niveau

De meeste factoren bevinden zich op het individuele niveau. In de werkcontext werden vier groepen factoren gevonden: sociaaleconomische status (SES), eerder ziekteverzuim, functioneren en percepties op het werk en dienstverbandduur. Een lage SES bleek de kans op herhaald verzuim te vergroten volgens vijf artikelen.^{4, 9-12} Het soort eerder verzuim bleek volgens vier studies de kans op herhaald verzuim te verhogen.^13-16 Deze factor werd echter verschillend omschreven: verzuim veroorzaakt door veelvoorkomende psychische klachten versus andere oorzaken,^{13-15 de manier waarop het verzuim eindigde (door verbetering, door instroom in een uitkering of overige redenen) en kortdurend versus langdurig eerder verzuim.16 Twee studies vonden gerelateerde factoren in functioneren en percepties op het werk.17, 18}

Tabel 2: gevonden factoren gerelateerd aan herhaald verzuim bij veelvoorkomende psychische klachten

Tot slot vonden twee studies dat een korte dienstverbandduur de kans op herhaald verzuim verhoogt.^{4, 11}

Buiten de werkcontext op het individuele niveau zijn meerdere gerelateerde factoren gevonden met tegenstrijdige invloeden op herhaald verzuim. Vijf artikelen beschreven de relatie tussen leeftijd en herhaald verzuim,^{4, 10, 13, 14, 24} waarvan in twee artikelen de interactie tussen leeftijd en gender werd onderzocht.^{4, 14} In vier van deze studies werd gevonden dat een oudere leeftijd de kans op herhaald verzuim verhoogde,^{4, 10, 14, 24} terwijl volgens één studie een jongere leeftijd dit risico verhoogde.¹³ Comorbiditeit verhoogde de kans op herhaald verzuim volgens twee studies,^{13, 18} terwijl uit een andere studie bleek dat comorbiditeit minder vaak tot herhaald verzuim leidde.²⁰ Eén studie vond dat herhaald verzuim vaker voorkomt bij vrouwen dan bij mannen.¹³ Daarentegen vond een andere studie geen genderverschil.¹⁴ Depressie bleek in twee onderzoeken de kans op herhaald verzuim te verhogen in vergelijking met andere veelvoorkomende psychische klachten.^{4, 13} Volgens één van deze studies gold dit alleen voor mannen.⁴ Een andere studie vond geen relatie tussen diagnose en herhaald verzuim.²⁶ Tot slot vond één studie verschillende factoren die het risico op herhaald verzuim verhogen, zoals middelenmisbruik, disfunctioneren en stressvolle levensgebeurtenissen.¹⁸

Uit de evidence grading op het individuele niveau bleek er sterk bewijs te zijn voor twee factoren die de kans op herhaald verzuim verhogen: het type eerder verzuim (kortdurend of als gevolg van veelvoorkomende psychische klachten)^13-16 en SES.^{4, 9-12} Voor vier factoren bleek het bewijs zwak: hogere leeftijd,^{10, 13, 24} comorbiditeit,^{13, 18, 20} depressie^{4, 13} en dienstverbandduur.^{4, 11} Het bewijs was inconsistent voor gender^{13, 14} en vrouwen jonger dan 45 jaar.^{4, 14}

Groepsniveau

Op dit niveau zijn in geen factoren gevonden.

Leidersniveau

Er is op dit niveau één factor gevonden, namelijk ondersteuning van de leidinggevende. Eén studie liet zien dat weinig ondersteuning van en een conflict met de leidinggevende het risico op herhaald verzuim verhoogt.²⁰ Dit is volgens de evidence grading onvoldoende bewijs. In de niet-werk-context zijn geen factoren gevonden.

Organisatieniveau

In de werkcontext op dit niveau zijn meerdere factoren gevonden. Twee studies vonden dat hoge psychologische werkeisen, zoals hoge werkdruk, de kans op herhaald verzuim verhogen.^{18, 21} Eén van deze studies vond daarnaast dat hoge eisen-lage controle en disbalans tussen inspanning en beloning de kans op herhaald verzuim verhogen.¹⁸ Twee andere studies onderzochten het effect van het contracttype op herhaald verzuim. Eén onderzoek liet zien dat een tijdelijk dienstverband geen invloed heeft op herhaald verzuim,²² terwijl volgens het andere onderzoek een loondienstverband (versus werken als zelfstandige) en betaald krijgen per gewerkt uur (zoals een nuluren contract) de kans op herhaald verzuim verhogen.¹³ Werken in ploegendienst bleek volgens één studie geen effect te hebben.²⁵ Uit twee studies bleek dat cognitieve interventies, via de werkgever aangeboden door arboprofessionals ter bevordering van probleemoplossend vermogen, de kans op herhaald verzuim verminderden;^{19, 23} één studie toonde echter aan dat deelnemers juist sneller opnieuw verzuimden.²⁷ Tot slot toonde één onderzoek aan dat werknemers in organisaties met >100 medewerkers (versus <100 medewerkers) een groter risico liepen op herhaald verzuim.²⁰

In de niet-werk context werd één factor gevonden: bevolkingsdichtheid verhoogt de kans op herhaald verzuim.¹³ Echter, er is niet beschreven of een hoge of lage bevolkingsdichtheid deze kans verhoogt.

Uit de evidence grading blijkt er zwak bewijs te zijn dat hoge psychologische werkeisen de kans op herhaald verzuim verhoogt^{18, 21} en cognitieve interventies deze kans verlaagt.^{19, 23, 27} Voor contracttype^{13, 22} was het bewijs inconsistent en voor de overige factoren was er onvoldoende bewijs.^{13, 16, 18, 20, 25}

Overkoepelend niveau

Drie studies toonden aan dat werknemers in de transportsector, (tele)communicatie, openbaar bestuur en binnen nutsbedrijven versus andere sectoren een hogere kans op herhaald verzuim hadden.^{4, 13, 16} Eén studie vond dat 30-50-jarigen (versus andere leeftijdsgroepen) die deelnamen aan sociale zekerheid als werknemer vaker herhaald verzuim ervoeren, terwijl jongeren (≤ 30 jaar) dit vaker ervoeren als zij als zelfstandige bijdroegen.⁶
Volgens evidence grading is er sterk bewijs dat werken in de transport en communicatiesector de kans op herhaald verzuim verhoogt.^{4, 13, 16} Echter, één van de gevonden studies vergeleek een post en telecommunicatie organisatie onderling, zonder vergelijking met andere sectoren. Dit bewijs is ons inziens dan ook niet sterk, maar zwak. Voor de overige factoren op dit niveau is het bewijs onvoldoende.^{13, 16}

Discussie

Het doel van dit onderzoek was om meer inzicht te krijgen in factoren die herhaald verzuim voorspellen. Er is geen onderscheid gevonden tussen typen dienstverband en hiermee geen onderscheid tussen werknemers met werkgever en ex-werknemers. De resultaten laten zien dat vooral individuele factoren als een lage SES en het soort eerder verzuim voorspellers zijn van herhaald verzuim.

De invloed van lage SES werd gevonden in zowel de werk als niet-werk context. Uit eerder onderzoek blijkt dat mentale problemen vaker voorkomen onder mensen met een lage SES.²⁸ Daarnaast komt verzuim vaker voor onder werknemers met een lager opleidings- of functieniveau.²⁹ Dit komt overeen met onze bevindingen, hoewel het in ons onderzoek onduidelijk is welke dimensie (bijvoorbeeld inkomen of opleidingsniveau) van SES gerelateerd is aan herhaald verzuim. Bovendien kunnen factoren onderling verbonden zijn. Zo blijkt uit ons onderzoek dat een lage SES en werkcondities als een lage beslisbevoegdheid, de kans op herhaald verzuim verhogen. Dergelijke werkcondities spelen vaker in het werk van mensen met een lage SES.²⁸ Dit maakt dat we slechts voorzichtige conclusies kunnen trekken. Desondanks is het belangrijk alert te zijn op het risico op herhaald verzuim bij (ex-)werknemers met een lage SES.

We vonden sterk bewijs dat het soort eerder verzuim gerelateerd is aan herhaald verzuim, namelijk kortdurend verzuim en verzuim door veelvoorkomende psychische klachten. Dit komt overeen met recente bevindingen uit Nederlands onderzoek van Mulder et al.³⁰: een kortere initiële verzuimperiode en de reden van eerdere uitval, namelijk stemmings- en angststoornissen, blijken gerelateerd aan herhaald langdurig verzuim als gevolg van mentale klachten.

Er zijn aanwijzingen dat werken in sectoren als transport en communicatie de kans op herhaald verzuim verhoogt. Dit zou systematischer onderzocht kunnen worden, waarbij meerdere sectoren vergeleken worden. Mogelijk is er sprake van een zogenaamd compositie-effect, waarbij sectoren gekenmerkt worden door een hoog aandeel werkenden met een lage SES, bepaalde werkomstandigheden die op zichzelf gerelateerd zijn aan een hogere kans op herhaald verzuim.
Clustering van de factoren volgens het IGLOO-model laat zien dat er kennis is over factoren op individueel- en organisatieniveau, terwijl er weinig bekend is over factoren op groeps-, leiders- en overkoepelend niveau, vooral buiten de werkcontext. De verwachting is dat factoren in de niet-werkcontext ook invloed hebben. Zo toonden Snippen et al.¹ aan dat naasten (zoals partners, familie) werkparticipatie en ziekteverzuim bij werknemers met een chronische ziekte beïnvloeden, door een stimulerende houding tegenover werk of ziekteverzuim. Mogelijk beïnvloedt dit ook herhaald verzuim. Verder verhoogt bij vrouwen het gebruik van kalmeringsmiddelen en mantelzorg voor zieke kinderen het verzuimrisico, terwijl bij mannen alcoholgebruik als kalmeringsmiddel en ernstige gebeurtenissen in de privésfeer dit risico verhogen.³² Al deze factoren kunnen mogelijk ook gerelateerd zijn aan herhaald verzuim. Dit moet nader onderzocht worden.

Bij de begeleiding van verzuimende (ex-)werknemers met veelvoorkomende psychische klachten is het belangrijk rekening te houden met het risico op herhaald verzuim, om werkverlies en langdurige uitkeringsinstroom te voorkomen. De begeleiding van (ex-)werknemers stopt momenteel vaak na volledige werkhervatting. Dit onderzoek laat zien dat het belangrijk is de begeleiding te verlengen van (ex-)werknemers met een lage SES en/of met een geschiedenis van kortdurend verzuim of verzuim door veelvoorkomende psychische klachten. Bedrijfs- en verzekeringsartsen kunnen hierin adviseren, bijvoorbeeld een vervolgconsult inplannen of begeleiding inzetten.

Een groot deel van de gevonden factoren is niet-medisch van aard. Begeleiding na volledige werkhervatting kan dan ook geboden worden door arbeidsdeskundigen, expert in het vertalen van beperkingen en ervaren belemmeringen in werk naar werkaanpassingen. In de begeleiding kan gesproken worden over zaken waar de werknemer tegenaan loopt (op alle niveaus in alle contexten) die van invloed zijn op zijn/haar belastbaarheid. Vervolgens kan er samen met de werknemer en werkgever gekeken worden hoe barrières opgelost kunnen worden. Samenwerking hierin tussen bedrijfsartsen, verzekeringsartsen en arbeidsdeskundigen zorgt voor een brede kijk en advisering om herhaalde uitval te voorkomen. Daarnaast kan de werkgever ondersteund worden om uitval door psychische klachten te voorkomen, bijvoorbeeld met de handreiking ‘Blijven werken met psychische klachten’. Tot slot kunnen bedrijfs- en verzekeringsartsen samenwerken met betrokken behandelaren om op basis van de GGZ-standaard ‘Arbeid als medicijn’ het belang te benadrukken van aandacht voor werk in de behandeling die plaatsvindt na volledige werkhervatting.

Financieringsbronnen

Het onderzoek is mede mogelijk gemaakt door financiering vanuit het Arbeidsdeskundig Kennis Centrum (AKC) en door Arbeidsdeskundig bureau De Hoop & Partners, dat de eerste auteur vrijstelde voor dit onderzoek.

<sub>Literatuur
1. Nielsen K, Yarker J, Munir F, Bültmann U. IGLOO: An integrated framework for sustainable return to work in workers with common mental disorders. Work & Stress. 2018;32(4):400-17.
2. Arends I. Prevention of recurrent sickness absence in workers with common mental disorders. 2013.
3. Schaufeli W, Bakker A. De psychologie van arbeid en gezondheid: Verleden, heden en toekomst. 2020.
4. Koopmans PC, Bültmann U, Roelen CA, Hoedeman R, van der Klink JJ, Groothoff JW. Recurrence of sickness absence due to common mental disorders. International archives of occupational and environmental health. 2011;84:193-201.
5. Ouzzani M, Hammady H, Fedorowicz Z, Elmagarmid A. Rayyan—a web and mobile app for systematic reviews. Systematic reviews. 2016;5:1-10.
6. Pluye P, Gagnon M-P, Griffiths F, Johnson-Lafleur J. A scoring system for appraising mixed methods research, and concomitantly appraising qualitative, quantitative and mixed methods primary studies in mixed studies reviews. International journal of nursing studies. 2009;46(4):529-46.
7. Jansen J, van Ooijen R, Koning P, Boot CR, Brouwer S. The role of the employer in supporting work participation of workers with disabilities: a systematic literature review using an interdisciplinary approach. Journal of Occupational Rehabilitation. 2021;31(4):916-49.
8. Dekkers-Sánchez PM, Hoving JL, Sluiter JK, Frings-Dresen MH. Factors associated with long-term sick leave in sick-listed employees: a systematic review. Occupational and environmental medicine. 2008;65(3):153-7.
9. Ervasti J, Vahtera J, Pentti J, Oksanen T, Ahola K, Kivimäki M, et al. Depression-related work disability: socioeconomic inequalities in onset, duration and recurrence. Plos one. 2013;8(11):e79855.
10. Mattila-Holappa P, Ervasti J, Joensuu M, Ahola K, Pentti J, Oksanen T, et al. Do predictors of return to work and recurrence of work disability due to mental disorders vary by age? A cohort study. Scandinavian journal of public health. 2017;45(2):178-84.
11. Roelen C, Koopmans P, Anema J, Van Der Beek A. Recurrence of medically certified sickness absence according to diagnosis: a sickness absence register study. Journal of occupational rehabilitation. 2010;20:113-21.
12. Virtanen M, Kawachi I, Oksanen T, Salo P, Tuisku K, Pulkki-Råback L, et al. Socio-economic differences in long-term psychiatric work disability: prospective cohort study of onset, recovery and recurrence. Occupational and Environmental Medicine. 2011;68(11):791-8.
13. Gaspar FW, Zaidel CS, Dewa CS. Rates and predictors of recurrent work disability due to common mental health disorders in the United States. PLoS One. 2018;13(10):e0205170.
14. Koopmans PC, Roelen CA, Bültmann U, Hoedeman R, van der Klink JJ, Groothoff JW. Gender and age differences in the recurrence of sickness absence due to common mental disorders: a longitudinal study. BMC Public Health. 2010;10(1):1-9.
15. Mather L, Blom V, Bergström G, Svedberg P. Adverse outcomes of sick leave due to mental disorders: a prospective study of discordant twin pairs. Scandinavian Journal of Public Health. 2019;47(2):127-36.
16. Real E, Jover L, Verdaguer R, Griera A, Segalàs C, Alonso P, et al. Factors associated with long-term sickness absence due to mental disorders: a cohort study of 7.112 patients during the Spanish economic crisis. PLoS One. 2016;11(1):e0146382.
17. Arends I, Bültmann U, Nielsen K, van Rhenen W, de Boer MR, van der Klink JJ. Process evaluation of a problem solving intervention to prevent recurrent sickness absence in workers with common mental disorders. Social Science & Medicine. 2014;100:123-32.
18. Norder G, Roelen CA, van Rhenen W, Buitenhuis J, Bültmann U, Anema JR. Predictors of recurrent sickness absence due to depressive disorders–A Delphi approach involving scientists and physicians. PloS one. 2012;7(12):e51792.
19. Arends I, van der Klink JJ, van Rhenen W, de Boer MR, Bültmann U. Prevention of recurrent sickness absence in workers with common mental disorders: results of a cluster-randomised controlled trial. Occupational and environmental medicine. 2014;71(1):21-9.
20. Arends I, van der Klink JJ, Van Rhenen W, de Boer MR, Bültmann U. Predictors of recurrent sickness absence among workers having returned to work after sickness absence due to common mental disorders. Scandinavian journal of work, environment & health. 2014:195-202.
21. Endo M, Muto T, Haruyama Y, Yuhara M, Sairenchi T, Kato R. Risk factors of recurrent sickness absence due to depression: a two-year cohort study among Japanese employees. International archives of occupational and environmental health. 2015;88:75-83.
22. Ervasti J, Vahtera J, Virtanen P, Pentti J, Oksanen T, Ahola K, et al. Is temporary employment a risk factor for work disability due to depressive disorders and delayed return to work? The Finnish Public Sector Study. Scandinavian journal of work, environment & health. 2014:343-52.
23. van der Klink JJ, Blonk RW, Schene AH, van Dijk FJ. Reducing long term sickness absence by an activating intervention in adjustment disorders: a cluster randomised controlled design. Occupational and environmental medicine. 2003;60(6):429-37.
24. Norder G, Bültmann U, Hoedeman R, Bruin Jd, van der Klink JJ, Roelen CA. Recovery and recurrence of mental sickness absence among production and office workers in the industrial sector. The European Journal of Public Health. 2015;25(3):419-23.
25. Norder G, Roelen CA, Bültmann U, van der Klink JJ. Shift work and mental health sickness absence: a 10-year observational cohort study among male production workers. Scandinavian journal of work, environment & health. 2015:413-6.
26. Norder G, Hoedeman R, De Bruin J, Van Rhenen W, Roelen C. Time to recurrence of mental health-related absence from work. Occupational Medicine. 2015;65(7):574-7.
27. van Rhenen W, Blonk RW, Schaufeli WB, van Dijk FJ. Can sickness absence be reduced by stress reduction programs: on the effectiveness of two approaches. International archives of occupational and environmental health. 2007;80:505-15.
28. Vossen E, Carlier B, Van Hees S, Oomens S. Blijven werken met psychische klachten en een lage sociaaleconomische status. Tijdschrift voor Arbeidsvraagstukken. 2021;37(2):205-32.
29. Marmot M, Feeney A, Shipley M, North F, Syme SL. Sickness absence as a measure of health status and functioning: from the UK Whitehall II study. Journal of epidemiology and community health. 1995;49(2):124.
30. Mulder M, Kok R, Aben B, de Wind A. Incidence Rates and Predictors of Recurrent Long-Term Mental Sickness Absence Due to Common Mental Disorders. Journal of Occupational Rehabilitation. 2024:1-10.
31. Snippen NC, de Vries HJ, van der Burg-Vermeulen SJ, Hagedoorn M, Brouwer S. Influence of significant others on work participation of individuals with chronic diseases: a systematic review. BMJ open. 2019;9(1):e021742.
32. Voss M, Floderus B, Diderichsen F. How do job characteristics, family situation, domestic work, and lifestyle factors relate to sickness absence? A study based on Sweden Post. Journal of occupational and environmental medicine. 2004:1134-43.</sub>

Auteurs
Lydia in ’t Hout: Tranzo, Tilburg School of Social and Behavioral Sciences, Tilburg University, Tilburg, Bijzonder Lectoraat Arbeidsdeskundigheid, Hogeschool van Arnhem en Nijmegen, Nijmegen en De Hoop & Partners Arbeidsdeskundige Expertise.
Shirley Oomens: Bijzonder Lectoraat Arbeidsdeskundigheid, Hogeschool van Arnhem en Nijmegen, Nijmegen.
Emma Vossen: Bijzonder Lectoraat Arbeidsdeskundigheid, Hogeschool van Arnhem en Nijmegen, Nijmegen.
Suzanne van Hees: Bijzonder Lectoraat Arbeidsdeskundigheid, Hogeschool van Arnhem en Nijmegen, Nijmegen.
Roland Blonk: Tranzo en Afdeling Human Resource Studies, Tilburg School of Social and Behavioral Sciences, Tilburg University, Tilburg en Optentia, North-West University, Vanderbijlpark, Zuid-Afrika.

Contact: Lydia in ’t Hout, l.inthout@tilburguniversity.edu