Soms krijg je als bedrijfsarts de uitgelezen kans om iets aan preventie te doen. Mijn laatste ervaring was voor een gemeente die de op het oog simpele vraag had om medewerkers van de buitendienst dermatologisch te checken op signalen van huidkanker.
Het gaat om een team van ongeveer 60 mensen die elke dag buiten werken, volop in de zon en in de zomer met korte mouwen. Zo’n verzoek kost tijd en aandacht, want je moet je verdiepen in de vraag en vooral in het antwoord. Heb je als bedrijfsarts de deskundigheid om de vraag te beantwoorden? En hoe pak je het daarna aan? Je bent geneigd om uitgebreid de wetenschappelijke publicaties eropna te slaan om de vraag met kennis van zaken te beantwoorden. En daarna moet je ook de preventieactie nog organiseren en uitvoeren.
1 Veel bronnen
Toch hoeft preventie niet zo ingewikkeld te zijn, heb ik ervaren. Ik heb een aantal tips voor andere bedrijfsartsen die soortgelijke preventieve vragen van hun klanten ontvangen. Mijn eerste advies is om niet alles zelf uit te gaan zoeken. Kijk even rond, dan zie je dat er heel veel bronnen beschikbaar zijn waar je prima je informatie kunt ophalen. Bijvoorbeeld bij het Nederlands Centrum voor Beroepsziekten, het NCvB (beroepsziekten.nl). Daar is volop deskundigheid te vinden over werkgerelateerde risico’s, zoals voor huidkanker bij buitenwerk. Gebruik daarvoor de helpdesk. Maar zeker ook de uitstekend toegankelijke richtlijnen, in mijn geval de richtlijn Werkgebonden Huidmaligniteiten.
2 Gebruik netwerk
De tweede tip is om gebruik te maken van je netwerk. Als bedrijfsarts ken je veel mensen die deskundiger dan jij zijn op bepaalde gebieden. Zo heb ik me afgevraagd of ik wel bekwaam ben voor dermatologisch onderzoek. Daarom heb ik contact gezocht met de dermatologen in het ziekenhuis die deel uitmaken van het netwerk van Zorg van de Zaak.
3 Voorlichting geven
Een derde tip is om een verzoek dat te maken heeft met screening te combineren met voorlichting aan de medewerkers. Voor de buitendienst van de gemeenten hebben we een voorlichtingsbijeenkomst georganiseerd over de risico’s van zonbelasting tijdens het werk en de noodzaak van huidbescherming. Zo waren de dermatoloog en ik in de gelegenheid om informatie te geven die bijdraagt aan preventie. Bijvoorbeeld dat zonblootstelling überhaupt een verhoogd risico geeft op bepaalde vormen van huidkanker. Lang niet iedere medewerker is zich daarvan bewust.
Ook niet dat insmeren met een beschermende crème elke twee uur herhaald moet worden. Deelname aan deze bijeenkomst was verplicht gesteld door de gemeente. Bijkomend voordeel daarvan is dat het de bereidheid om deel te nemen aan de preventieve gezondheidscheck vergroot. Dat laatste onderdeel was vanzelfsprekend niet verplicht. Van de 60 medewerkers hebben er 24 een dermatologische check laten doen. Met als resultaat bij 2 medewerkers een vorm van actinische keratose.
4 Voorbereiding niet zelf
Een laatste, logische tip: laat de voorbereiding vooral door de organisatie zelf doen. Het verzorgen van voorinformatie, versturen van mailingen, het regelen van een locatie, dat zijn niet de taken waarvoor je als bedrijfsarts het best bent toegerust. Dit scheelt enorm in de tijd. Door op deze manier te werken heeft de voorbereiding van deze case mij niet meer dan 4 uur gekost alles bij elkaar opgeteld. Als je dus de vraag krijgt om voor je opdrachtgever iets te organiseren op het gebied van preventie, grijp die kans dan met beide handen aan. Medewerkers waarderen het enorm, ze maken een heel andere kant van de bedrijfsarts mee en ze zien je ook nog ergens anders dan in je spreekkamer.
