In het kader van een pilot vond op 11 juli jl. een invitational workshop met UWV-verzekeringsartsen plaats te Roermond, waarbij bijzondere aandacht was voor het fenomeen veinzen en simulatie. Docenten waren prof. dr. H. Merckelbach, hoogleraar rechtspsychologie, en dr. B. Dandachi-Fitzgerald, neuropsycholoog en psychotherapeut.
Hoorcollege
Prof. Merckelbach hield een vanuit de historie opgebouwde lezing over het fenomeen dat dokters en psychologen het niet vaak doorhebben als patiënten hun klachten vergaand en met een doel regisseren. Het onderkennen dat patiënten te veel of soms juist te weinig symptomen rapporteren is lastig. Er is een spanningsveld tussen het opsporen van alle mogelijke vormen van veinzen en het voorkomen dat bonafide cliënten onterecht worden weggezet als veinzers. Het goed opbouwen van anamnese, onderzoek, maar ook zeker het op juiste indicatie gebruik maken van psychologisch testmateriaal biedt dan uitkomst. De bedoeling van deze workshop was meer vertrouwd te raken en ervaring op te doen met zulke psychologische tests en er het belang van gaan inzien. Het uiteindelijk doel: deze op indicatie wellicht te gaan inzetten in de spreekkamer.
Aan bod kwam dat het van groot belang is dat men bij specifieke onderzoeken door middel van symptoomvaliditeitstesten (SVT) ook nagaat of cliënten zich wel voldoende inspannen voor een goed resultaat of dat er ook sprake is van overrapporteren dan wel veinzen van klachten. Zo werd bij het onderzoek van de commissie Deetman naar seksueel misbruik gekeken naar de ernst en de duur van het misbruik. De verwachting was dat er sprake zou zijn van een dosisresponsrelatie. Die bleek er niet te zijn. Pas bij het gebruik van SVT’s en de exclusie van patiënten die overrapporteerden, bleek er een robuuste dosisresponsrelatie te zijn. Bij een onderzoek naar het effect van cognitieve gedragstherapie en graded activity bij patiënten met chronische vermoeidheidsklachten bleek geen duidelijk effect. Na exclusie van patiënten die overrapporteerden, vastgesteld door middel van SVT’s, en het gebruik van vragenlijsten, was er wel een hoog significant effect.
Meerdere SVT’s werden besproken en hun betrouwbaarheid in termen van vals-negatief en vals-positief. De combinatie van testen geeft een sterk beeld dat betrouwbaar genoeg is om een indicatie te krijgen van aard en omvang van overrapportage of veinzen van klachten. In de studie van Deetman naar seksueel misbruik bleek met de combinatietest 13% van de onderzochten klachten te overrapporteren.
Simulanten moeten niet omzichtig worden geconfronteerd. Laat aan hen zien waarom het verhaal niet kan kloppen.
Interactieve workshop
In het interactieve deel werd de opdracht gegeven een treurig dagverhaal te maken dat geloofwaardig overkomt over een eigenlijk niet zieke architect, die het vak gewoon beu is en zich zo voorbereidt op het spreekuur van de verzekeringsarts. De beste verhalen werden beloond met een boek over psychologisch gereedschap bij testonderzoek. Zeer geloofwaardige dagverhalen werden ter plekke in korte tijd gefabriceerd. Die gaven aan hoe makkelijk het is met wat fantasie en oefening tot dit soort resultaten te komen.
Indrukwekkend was het waargebeurde verhaal van een jonge vluchtelinge uit Afrika die op basis van een geloofwaardig, maar volledig verzonnen verhaal zulke forse psychotrope medicatie voorgeschreven kreeg dat ze daarvan blijvend diabetes mellitus opliep. Juist creatieve mensen met fantasie kunnen vlot en geloofwaardig veinzen.
Specifieke Testen
De SIMS-test, de Brief Symptom Inventory-test, de Coin In Hand-test en de creatieve ervaringen test kwamen aan bod.
Een klinische les van dr. Dandachi vormde de afsluiting. Die ging over een conflictsituatie, waarbij verzonnen klachten een geheel eigen leven gingen leiden. Er ontstond een onomkeerbare situatie met eigenlijk alleen nog verliezers.
Oordeel
Deze workshop is een must! Hij helpt de verzekeringsarts in kort tijdsbestek op weg binnen het thema Veinzen en waarheidsvinding. Met wat opgefriste basiskennis statistiek vooraf is het rendement het grootst.
