In 2017, toen ik zelf nog in het ziekenhuis werkte, legde ik als ANIOS enigszins teleurgesteld de telefoon neer na een overleg met een specialist. ‘Je hebt helemaal gelijk, er is niets wat we voor haar kunnen doen. Maar neem haar toch maar op want anders krijg ik een klacht’, kreeg ik te horen. Er werd een dame op de eerste hulp binnengebracht die vlak daarvoor al tegen twee specialisten een klacht had ingediend, maar eigenlijk geen medische reden voor opname had. Dat vond ik, dat vond de specialist, maar toch werd ze in een bed gelegd. De enige reden was dat de specialist niet voor een hekje wilde komen. Dat kostte meer tijd en geld dan haar maar op te nemen. Die avond las ik een artikel over de gestegen zorgkosten. Dat toverde een wat cynische glimlach rond mijn mond.

Het totaal aantal klachten tegen zorgverleners in 2021 was 1500. En er waren volgens het CBS ruim 150 miljoen patiëntcontacten in ziekenhuizen en huisartspraktijken in Nederland. Daar zit de sociale geneeskunde nog niet eens bij. Dus 1 op de 100.000 mensen die naar een zorgverlener gaat dient een klacht in. Het aantal veroordelingen is nog kleiner. Als je naar een casino gaat en een kans van 99.999% hebt om te winnen zou je je hele vermogen inzetten. Maar als arts maak je toch nog maar een longfoto om een klacht te voorkomen.

We zijn een van de weinigen beroepsgroepen die hoofdelijk aansprakelijk wordt gesteld voor eigen fouten. Een bankier die gokt met het geld van zijn klanten? De overheid draait op voor de kosten. Een politicus die verantwoordelijk is voor de belastingdienst die radeloze ouders in de hoek drukt? Opstappen en 2 maanden later in een nieuw kabinet gaan zitten. Topbestuurder die een bedrijf bijna failliet laat gaan? Nieuw commissariaatje zoeken. En een arts die alle procedures heeft gevolgd maar waarbij een patiënt toch overleed? Die maakt vanaf nu bij iedereen full body MRI’s.

We moeten als artsen wat meer lef en bravoure durven tonen. In andere bedrijfstakken halen ze hun schouders op als ze een fout hebben gemaakt. Dat hoort ook bij het leven. Iedereen maakt fouten. We moeten weer durven staan voor onze mening en expertise. Natuurlijk moeten we nadenken of er eventuele gezondheidsschade kan optreden bij een patiënt en als die kans reëel is, moet je extra onderzoeken doen of een (preventieve) behandeling inzetten. Daar neem je als zorgprofessional een afgewogen beslissing over, waarbij een eventuele klacht nooit een factor zou mogen zijn. Als men bij een zorgverlener komt wil men graag een advies over wat de beste oplossing is. Die oplossing geef je naar eer en geweten en soms zit je er wel eens naast.

Dat kan.

Sterker nog, dat zal sowieso wel eens gebeuren.

Mocht u het overigens oneens zijn met deze column, dan kan u een klacht indienen.

Auteur
Gijs Plant
Contact: gijsplant@gmail.com