Een historisch feit in meerdere opzichten! Zo mag je de oprichting van een historische vereniging voor arbeid en gezondheid wel noemen. De geboorte heeft plaatsgevonden op woensdag 22 juni in De Meern, in aanwezigheid van vertegenwoordigers van NvvA, NVVG, NVAB, NVKA en het Trefpunt Medische Geschiedenis. De vereniging draagt de naam ELMA.
ELMA was tot nu toe een kleine club van bedrijfsartsen die een unieke collectie medische boeken uit de 17e en 18e eeuw beheert. De collectie is bijeengebracht door bedrijfsarts Jacob Boersma (1926-2012). Zij bevindt zich in het Trefpunt Medische Geschiedenis Nederland op Urk. Daar is zij voor belangstellenden in te zien.
Waar staat ELMA voor?
De afkorting ELMA staat voor Ex Libris Medicalibus Antiquis. Maar de naam ‘Elma’ heeft ook een eigen betekenis. In het Engels betekent het ‘de wilskrachtige beschermer’. En dat is wat ELMA wil worden. ELMA wil een wilskrachtige beschermer van het historisch erfgoed op het gebied van de arbeid en gezondheid zijn. ELMA ziet zichzelf niet alleen als een boekenbeheerder, maar als een actieve historische vereniging. En die vereniging hebben we nu sinds vorige week.
Waarom is het zo belangrijk om een collectie Arbeid en Gezondheid op te bouwen?
Door de steeds verder voortschrijdende digitalisering worden veel bibliotheken gesloten, ook van onderzoeksinstituten en zorginstellingen. Veel op schrift of audiovisueel vastgelegd materiaal dreigt verloren te gaan. Lang niet alles dat vanuit die bibliotheken in de oudpapiercontainer belandt is digitaal op een verantwoorde en vindbare manier vastgelegd. Daarmee gaan historische bronnen voor toekomstig onderzoek op grote schaal verloren.
Wat is er afgesproken op 22 juni?
In De Meern hebben vertegenwoordigers van beroepsverenigingen op het domein arbeid en gezondheid een aantal afspraken gemaakt.
• ELMA transformeert tot een multidisciplinaire vereniging.
• ELMA maakt haar plannen bekend aan de wetenschappelijke beroepsverenigingen op het gebied van arbeid en gezondheid en hun leden.
• ELMA organiseert studiedagen. Daar worden thema’s uit de geschiedenis van arbeid en gezondheid behandeld. Ook hebben deze bijeenkomsten een reüniekarakter. Zo wordt ELMA aantrekkelijk voor zowel de zittende als de gepensioneerde leden van de beroepsverenigingen.
• ELMA gaat bouwen aan haar collectie. Die zal bestaan uit gedrukt en geschreven materiaal (boeken, tijdschriften, rapporten, richtlijnen, proefschriften, congresverslagen, syllabi, persoonsregisters en andere documenten), geluids- en beelddragers, en ook meetinstrumenten, alle met betrekking tot het domein arbeid en gezondheid. Dit zijn allemaal bronnen voor historisch onderzoek. ELMA zal haar collectie toegankelijk maken door deze te catalogiseren. De collectie is toegankelijk voor leden en voor studiedoeleinden.
Hoe ziet ELMA de samenwerking met de beroepsverenigingen?
ELMA zoekt nadrukkelijk samenwerking met de wetenschappelijke- en beroepsverenigingen NVAB, NVVG, NvvA, BA&O en NVVK. Die verenigingen kunnen behulpzaam zijn bij de opbouw van de collectie (bijvoorbeeld door hun archief bij ELMA in beheer te geven) maar ook kunnen zij nieuwe leden leveren. Leden of ook gepensioneerde leden van de beroepsverenigingen kunnen rechtstreeks of via hun historische commissie lid worden. ELMA wil speciaal voor de gepensioneerde leden van de beroepsverenigingen dagbijeenkomsten beleggen. Het Trefpunt Medische Geschiedenis Nederland op Urk is daarvoor een geschikte locatie gebleken.
Hoe onderhoudt ELMA het contact met haar leden?
ELMA onderhoudt een website, www.elma.nu. Deze wordt nog aangepast aan de bovenbeschreven nieuwe opzet.
ELMA wil een- of tweemaal per jaar een studiedag organiseren rond een historisch onderwerp binnen het domein arbeid en gezondheid. Te denken valt aan thema’s als chroom-6, asbest of veiligheid in de opkomende industrialisatie. Ook een witness seminar staat op de agenda. Daarbij discussiëren deskundigen (‘getuigen’) met elkaar over een onderwerp van hun vakgebied in een omschreven periode uit het verleden. Het doel is om het verleden te kleuren en een scherper zicht op het onderwerp te krijgen. Op TBV-online schreven we al vaker over witness seminars.
Wat kunt u doen?
U kunt u nu al aanmelden als belangstellend lid. Daar zijn geen kosten aan verbonden. U wordt dan op de hoogte gehouden van onze activiteiten. Zodra onze statuten gereed zijn wordt u uitgenodigd om lid te worden. Meld u aan als belangstellend lid via info@elma.nu!
De ELMA-initiatiefgroep:
Jurjen Breedijk
Hans Dam
Piet Kroon
André Weel
