Als vrouwen in loondienst kinderen krijgen kan dat druk geven op de arbeidsrelatie. Naast de tijdelijke afwezigheid vanwege zwangerschaps- en bevallingsverlof kunnen vrouwen te maken krijgen met fysieke beperkingen. Veel vrouwen zijn anders na hun zwangerschap dan daarvoor (moederrol, zorg voor gezin, zwangerschapsgerelateerde klachten, combinatie met werk et cetera) met mogelijke gevolgen voor de werk-privébalans. Bedrijfs- en verzekeringsartsen zien deze veranderingen in hun spreekkamer. In hun oordeel over arbeidsbelastbaarheid moeten ze daarmee rekening houden en preventieve advisering draagt bij aan optimale arbeidsparticipatie.

De balans tussen werk en privé van jonge ouders speelt een belangrijke rol in de groei en ontwikkeling van het kind, vooral in de periode van conceptie tot de tweede verjaardag. Tijdens deze eerste 1000 dagen van het leven van een kind gebeurt er veel. En ook voor (aanstaande) ouders is dit een tijd van grote verandering (zwangerschap, geboorte, weer terug naar werk, gebroken nachten, nieuw ritme).

De arbeidsparticipatie van vrouwen tussen de 45 en 65 jaar is in de afgelopen tien jaar fors toegenomen. Het is daarom niet vreemd dat er steeds meer aandacht is voor de impact van overgangsklachten op werk. Bedrijfsartsen hebben een belangrijke rol als het gaat om herkennen van overgangsklachten en het geven van advies.

Chemische stoffen kunnen schadelijk zijn bij een kinderwens, tijdens de zwangerschap en gedurende de borstvoedingsperiode. In de loop van de afgelopen decennia is steeds meer bekend geworden over de vaak langdurige gevolgen van beroepsmatige blootstelling. Daar kunnen we niet meer omheen. Het toepassen van preventieve maatregelen door bedrijven verloopt echter moeizaam, maar is wel noodzakelijk.

‘Bekkenklachten' of zwangerschapsgerelateerde bekkenpijn (ZGBP) is een veelvoorkomende oorzaak van ziekteverzuim onder vrouwen tijdens de zwangerschap en na de bevalling.1 Hoewel de klachten meestal zelflimiterend zijn, houdt ruim een kwart van de vrouwen aanhoudende klachten.2,3

Er komt een vrouw bij de bedrijfsarts. Ze meldt zich bij je en zegt: ‘Ik ga een ivf-behandeling volgen, maar ik wil niet dat mijn werkgever dat weet en zeker niet mijn collega's'. In de meeste cao's is tegenwoordig geregeld dat er recht is op loondoorbetaling bij verzuim vanwege een infertiliteitsbehandeling. Er zijn bedrijven die dit opgenomen hebben in een zwangerschapsprotocol.

Vrouwen hebben het alleenrecht van de ‘menses' ofwel maandelijkse stonden. Niet hun hele leven. Het betreft alleen de periode tussen ruwweg hun twaalfde en vijftigste levensjaar. Zijn ze in die periode zwanger, dan menstrueren ze niet. Al met al valt het dus wel mee, zou je als man zeggen. Toch valt het vaak nogal tegen.

De multidisciplinaire NVAB-richtlijn Zwangerschap, postpartumperiode en werk werd in 2018 herzien, maar werkhervatting na het doormaken van het HELLP-syndroom werd hierin toen nog niet opgenomen. Dat hiaat is opgevuld met de recent in de richtlijn opgenomen ‘aanbevelingen bij een abnormaal verloop van de belastbaarheid in de postpartumperiode bij aanhoudende klachten na pre-eclampsie (PE) of HELLP-syndroom'.

De perimenopauze is een periode in een vrouwenleven die gepaard kan gaan met verschillende klachten en beperkingen waarvan opvliegers het bekendst zijn. Daarnaast heeft de perimenopauze impact op het lichamelijk en psychisch functioneren gedurende een periode die gemiddeld vijf tot elf jaar kan duren. De aandacht voor de effecten van de overgang nemen toe in de maatschappij omdat in toenemende mate vrouwen in deze leeftijdscategorie blijven werken.

Overgangsklachten beïnvloeden het werkvermogen van vrouwen en worden vaak onderschat. In dit interview gaan we dieper in op het MenoPause Consortium en de duurzame inzetbaarheid van werkende vrouwen.