Multiple Sclerose (MS) is een chronische aandoening van het centrale zenuwstelsel die gepaard gaat met een grote impact op het dagelijks leven. Zo ervaart een groot deel van de mensen met MS problemen op het werk.

Dit artikel* gaat in op genderspecifieke aspecten in de relatie tussen werk en gezondheid. Dit illustreren we bij twee veelvoorkomende gezondheidsproblemen. Wat betekent het rekening houden met verschillen tussen mannen en vrouwen bij begeleiding ter voorkoming van uitval uit het werk of bij terugkeer naar werk? Kennis hierover verdiept het inzicht in gezondheidsproblemen. Bewustwording van bestaande man-vrouwverschillen en meer kennis bij bedrijfs- en verzekeringsartsen over genderspecifieke aspecten kunnen leiden tot een meer proactieve begeleiding van werkgerelateerde gezondheidsproblemen.

We komen het dagelijks tegen in de spreekkamer. De wil of de wens om te werken maakt het verschil. Maar op welke manier kom je daar dan achter? Recent had ik een gesprek met een huismeester op een grote school die bijna aan zijn pensioen toe was en een zeer gecompliceerde beenbreuk had. Ik verwachtte niet dat hij nog zou kunnen terugkeren. Zijn reactie: ‘Dat beslis jij niet, maar ik ga terug, al is het maar op therapeutische basis’. Zo expliciet als hier zijn medewerkers meestal niet.

Het is bekend dat mensen na een doorgemaakte Covid-19-besmetting nog langdurig klachten kunnen overhouden, waarvan uitputting de meestgenoemde is3. Hiervoor bestaan inmiddels revalidatieprogramma’s met veel aandacht voor het opbouwen van belastbaarheid door middel van fysieke training en daarnaast psychologische begeleiding om copingvaardigheden te verwerven om beter om te gaan met de vermoeidheid en het verbeteren van het slaappatroon1,6

Het vernieuwde TBV heeft tot veel positieve reacties geleid en daar zijn we als redactie erg blij mee. Blij zijn we ook dat het afgelopen jaar meerdere collega’s tot de redactie zijn toegetreden en dat we wat dat betreft weer op volle sterkte zijn. Ook buiten de redactie zien we een toenemende betrokkenheid bij TBV, heel concreet door de bijdragen aan TBV-online. We hebben al reacties gezien op TBV-artikelen uit de vorige editie en het bloggen lijkt goed op gang te komen. Precies wat we willen: meer meningsvorming, toegankelijk voor iedereen. Maar ook: meer mogelijkheid om door aiossen verricht afstudeeronderzoek te publiceren, wat al tot concreet resultaat heeft geleid. Door u aan te melden voor de online nieuwsbrief blijft u op de hoogte van nieuwe ontwikkelingen.

‘Mogen niet-gevaccineerden dit werk wel doen?’ Deze actuele vraag voor coronabeleid kan van een werkgever komen, maar ook van collega’s van niet-gevaccineerden. Of van de klant, leerling of patiënt die in nauw contact kan komen met de werkende: in de winkel, op school of in de zorginstelling. Of misschien zelfs van een niet-gevaccineerde werkende zelf. Wij stellen dat in voorkomende situaties de bedrijfsarts moet adviseren dat niet-gevaccineerden het werk niet mogen verrichten. Vanaf deze zeepkist geven we enkele handvatten voor de bedrijfsarts. Hopelijk wordt deze hiermee wat assertiever.

Hoe vaak bedrijfsongevallen met elektriciteit voorkomen is niet precies bekend. In 2019 zijn 284 meldingen van zulke ongevallen geregistreerd, waarbij één betrokkene is overleden en 88 personen gewond raakten. Geen van deze slachtoffers werd naar het brandwondenziekenhuis vervoerd. TBV berichtte in 2014 al over cardiovasculaire complicaties in de acute fase na een elektrische schok.1 Maar dergelijke ongevallen kunnen ook op de langere termijn gevolgen hebben. Na maanden of soms wel vijf jaar later. Dit artikel gaat naar aanleiding van een casus dieper in op de pathogenese van de langeretermijngevolgen en de mogelijkheid van simulatie bij ziekmelding.

Het blijft een uitdaging een betrouwbaar beeld te krijgen van de blootstelling van Belgische werknemers aan chemische producten. In dit onderzoek ontwikkelden we een ‘hazardous chemical Products Register for Occupational use in Belgium’ (PROBE) met als doel in kaart te brengen in hoeverre medewerkers in contact komen met 22 gevaarlijke chemische stoffen. Met behulp van peilpraktijken werden de blootstellingsgegevens systematisch verzameld en geanalyseerd.

Ook bedrijfs- en verzekeringsartsen worden af en toe geconfronteerd met cliënten die het resultaat van een genetische test tijdens het consult ter sprake brengen. Soms omdat ze daarover een vraag hebben, maar ook omdat ze met dat testresultaat hun claim willen onderbouwen.

België maakt als een van de eerste landen systematisch gebruik van vragenlijsten bij periodiek medisch onderzoek.1 Het op deze manier vervangen of aanvullen van gezondheidsscreenings door de arbeidsarts kan aantrekkelijk zijn. De effectiviteit hangt echter af van de bereidheid van werknemers om hun werkgerelateerde gezondheids- en functioneringsproblemen kenbaar te maken. Het LIGB onderzocht in 2019 (pre-corona) bij ziekenhuismedewerkers in hoeverre zij werkgerelateerde klachten wilden uiten. Bij deze studie2 werd het fysieke consult met een arbeidsarts afgezet tegen de online of papieren vragenlijst.