In België evalueert de adviserend arts van de mutualiteit de arbeidsongeschiktheid, maar is ook een raadgever en een begeleider tijdens die periode. Zij verdedigde haar doctoraat (proefschrift, red.) ‘The role of motivation in return to work after work disability’ in Gent.
Motivatie, frustratie en werkhervatting
In een cross-sectioneel onderzoek bij 336 arbeidsongeschikte personen werd de motivatie gemeten met de Motivation at Work Scale (MAWS) en uitgezet ten opzichte van a) de patiënt zijn verwachting inzake werkhervatting en b) de zorgverstrekker zijn inschatting van de patiënts motivatie.
Een clusteranalyse van de data resulteerde in vier profielen: hoge motivatie, gecontroleerde motivatie, autonome motivatie en een lage motivatie.
In een longitudinaal vragenlijstonderzoek werd – voor diezelfde steekproef van 366 personen – onder andere de motivatie met de MAWS en de tevredenheid en frustratie omtrent de basale psychologische noden gemeten. En 12 maanden later keek men naar de return to work (RTW) uitkomsten. De frustratie van de psychologische basisbehoeften is gerelateerd aan een langere arbeidsongeschiktheid.
Motivational Interviewing in een verzekeringsgeneeskundige context
De onderzoeker gebruikte een mixed-methods interventieluik. Wat is het effect van een motiverende gespreksstijl op een consult – door de adviserend arts of paramedicus van de mutualiteit – in vergelijking met de gangbare praktijk (consult as usual oftewel controlegroep)?
Het belangrijkste resultaat van de pilot RCT was dat MI resulteert in een snellere re-integratie en een lagere kans op herval in vergelijking met de controlegroep. TBV wijdde er een Onderzoek in het Kort aan.
In parallel met de RCT werd een kwalitatieve studie opgezet. Vanovenberghe ambieerde om de ervaring met MI van mensen in arbeidsongeschiktheid in kaart te brengen door 19 patiënten te interviewen.
“She asked; ‘Do you feel ready to resume and when do you see yourself doing so?’ I liked the fact that I could give my own opinion”.
Het ondersteunen van de arbeidsongeschikte patiënt zijn autonomie, het geven van bevestiging en oplossingsgericht denken bleken de belangrijkste werkingsmechanismen van MI.
Bespreking
De belangrijkste verdienste van het doctoraat is de onmiddellijke toepasbaarheid in ons dagelijks werk. Adviserend artsen werkende voor de mutualiteiten, en hun ondersteunend team, bestaande uit verpleegkundigen/ergotherapeuten/psychologen, hebben regelmatig contacten en medische consulten met personen in arbeidsongeschiktheid. Een opleiding ‘Motivational Interviewing’ is ontwikkeld en wordt in 2023 aangeboden. Zo hebben verzekeringsartsen en hun teams nu een tool in handen om die contacten en consulten motiverend te laten verlopen mét effect op de werkhervatting.
Charlotte Vanovenberghe, promoveerde op 19 december 2022 bij de Katholieke Universiteit Leuven.
Haar promotoren zijn prof. dr. M. Dubois en prof. dr. E. Lauwerier. Co-promotor is prof. dr. A. Van den Broeck.
Katrien Mortelmans is verzekeringsarts en redacteur van TBV.
