In haar promotieonderzoek heeft Miljana Vukadin de afgelopen jaren onderzoek gedaan naar de implementatie van ‘Individuele Plaatsing en Steun (IPS)’. IPS is een interventie die vanuit de ggz wordt ingezet voor mensen met ernstige psychische aandoeningen. Tijdens een langdurig traject krijgen zij begeleiding en ondersteuning bij het vinden en behouden van betaald werk. Dat wordt gedaan door een IPS-trajectbegeleider die onderdeel is van een ggz-behandelteam. ‘Zorg en arbeidsintegratie zijn zo geïntegreerd. Dat is ook meteen het belangrijkste verschil met reguliere arbeidsre-integratie,’ vertelt promovenda en adviseur verzekeringsarts Vukadin. IPS kent 8 principes, die allemaal even belangrijk zijn. Een ander belangrijk verschil met reguliere arbeidsre-integratie is dat mensen snel in betaald werk worden geplaatst, zonder allerlei trainingen vooraf.
‘Werk is belangrijk voor het herstel van mensen met ernstige psychische aandoeningen. Hoewel de meerderheid van hen graag wil werken, participeert slechts minder dan 20% van hen in arbeid en ontvangen ze vaak een bijstands – of arbeidsongeschiktheidsuitkering.’
IPS werd in de jaren ’90 ontwikkeld in de Verenigde Staten. ‘Er is inmiddels veel onderzoek naar gedaan en daaruit blijkt dat het effectief is.’ Het blijkt echter ook gecompliceerd om IPS te implementeren in de praktijk, aldus Vukadin. ‘Een gebrek aan adequate financiering en samenwerking tussen organisaties die betrokken zijn bij IPS – dat wil zeggen ggz-instellingen, uitkeringsinstanties en zorgverzekeraars – zijn belangrijke belemmeringen voor de implementatie.’ Om de implementatie van IPS te bevorderen, hebben professionals van de betrokken organisaties gezamenlijk een nieuwe implementatiestrategie toegepast bestaande uit afspraken om de onderlinge samenwerking te verbeteren en IPS-financiering te waarborgen. ‘Deze samenwerking en financiering staan centraal in mijn onderzoek.’
Wat kan er wél
Vukadin heeft veel affiniteit met de doelgroep, vertelt ze. ‘Ik ben geneeskunde gaan doen omdat ik psychiater wilde worden. Maar het behandelend werk paste niet bij mij en ik wilde ook meer focussen op wat mensen nog wél kunnen in hun dagelijks leven, ondanks hun problematiek. Daarom heb ik uiteindelijk voor de verzekeringsgeneeskunde gekozen. Het onderzoek wat ik doe, spreekt me aan omdat de resultaten ervan kunnen bijdragen aan de participatie van mensen met psychische aandoeningen.’
Dit onderzoek is onderdeel van een proefschrift. Er deden 103 IPS-cliënten aan mee, die gedurende 30 maanden werden gevolgd. Vukadin verzamelde tussen 2014 en 2020 de gegevens voor dit onderzoek met vragenlijsten die zij bij de deelnemers afnam. Ook IPS-trajectbegeleiders vulden vragenlijsten over de deelnemers in. Vukadin heeft daarnaast ook kwalitatief onderzoek gedaan, waarbij ze onder andere interviews heeft gehouden met IPS-cliënten en focusgroepen met IPS-trajectbegeleiders.
Lees het hele onderzoek van Miljana Vukadin hier.
