De ‘Leidraad voor hersteltijd op het werk’ is een initiatief van de Stichting International Stress Management Association – Nederland (ISMA-NL) en is mede opgesteld door bedrijfsarts Marieke van Hoffen (Human Capital Care) en sportarts en onderzoeker Kasper Janssen. Het is een eerste aanzet om het begrip welzijn in werk – zoals in de Arbowet genoemd – concreter vorm te geven. De leidraad is bedoeld voor leidinggevenden, HR en directies van bedrijven, maar kan vanuit preventief oogpunt ook toegepast worden door bedrijfsartsen en andere professionals die vanuit hun discipline toegang hebben tot werkvloer. Daarnaast is de leidraad interessant voor medewerkers die houvast zoeken om hersteltijd vorm te geven.

Het klinkt zo voor de hand liggend: als je voldoende rust neemt, raak je ook niet burnt-out. Maar zo simpel is het volgens arbeidsdeskundige Frans Hoebink niet. “Hersteltijd is niet voor iedereen en na elke inspanning gelijk. Bovendien voelen mensen niet altijd de ruimte om rust te nemen of zijn ze er niet van bewust dat er op een bepaald moment rust nodig is.” Hersteltijd moet daarom een vast onderdeel worden van de werkdag. Ook GZ-psycholoog Heilwine Bakker, die net als Hoebink meeschreef aan de leidraad, is hiervan een warm pleitbezorger. “Het is een telkens terugkerend fenomeen. Als mensen ziek worden door psychische klachten is een gemis aan hersteltijd iets dat altijd meespeelt. Je ziet het vooral  – maar niet alleen daar –  in de zorg. Mensen die samen met cliënten of bewoners tussen de middag eten, en dat dan als hun lunchpauze zien. Terwijl juist op die momenten problemen ontstaan of besproken worden. Ze zijn dus gewoon aan het werk.”

Het geldt ook voor ambulante hulpverleners zoals wijkverpleegkundigen of thuiszorgmedewerkers. “De reistijd naar de volgende cliënt is hun rusttijd.” Ook refereert ze aan een onderzoek in een ziekenhuis waar bovenmatig veel verpleegkundige kampten met blaasontsteking. “Die namen gewoon niet de tijd om naar de wc te gaan. Als je jezelf geen hersteltijd gunt, voel je ook je fysiologische behoeften niet aan. Dan merk je niet dat je het koud hebt en eigenlijk even iets extra’s moet aantrekken.” Hersteltijd is ook brood voor je ziel, vindt Bakker. “Het geeft je de tijd om te reflecteren en  eventueel emotioneel te herstellen van voorvallen tijdens het werk. Maar reflectie is ook je biologische processen opfrissen. Lichaam en geest zijn een geheel.” Volgens de opstellers van de leidraad moet herstel na inspanning vanzelfsprekend worden. “Doen we daar niets aan, dan houden we een hoog verzuim door psychische klachten, hart- en vaatziekten en andere stress gerelateerde aandoeningen. Schadevolle posten in de bedrijfsvoering, die gemakkelijk te voorkomen zijn door voldoende hersteltijd.”

Download hier de leidraad.