In mijn werk als bedrijfsarts heb ik, zoals ieder van ons, met regelmaat te maken met corona en de gevolgen ervan voor inzet. Een grote zorginstelling is onderdeel van mijn portefeuille. Adviezen ten aanzien van bescherming, thuiswerken, en isolatie en quarantaine bij besmettingen zijn dagelijkse kost en inmiddels onderdeel van de routine.
Medio oktober meldde onze zoon, bij wie wij op visite waren geweest, dat hij positief was getest op corona. Wij hadden afstand gehouden: mijn vrouw is verpleegkundige, ik ben 62 en heb een hartritmestoornis. Desondanks testte zij positief. Ze moest in isolatie, en aanvankelijk deden we daar toch wat lacherig over, ze had immers geen klachten. We hebben een ruim huis, ze had haar eigen kamer en badkamer.
Daags erna werd ze ziek: hoge koorts, extreme hoofdpijn, extreme spierpijn, geen eetlust, veranderde smaak en reuk. En vrijwel onmiddellijk kwamen de spookbeelden van opname op de IC, beademing en wellicht overlijden in mijn hoofd. Rationeel zag ik wel dat dat (nog?) niet aan de orde was, maar emotioneel was het een heel ander verhaal. Het gevoel dat je nabij wilt zijn, wilt kunnen troosten, een arm om elkaar heen wilt kunnen slaan, terwijl dat niet kan, en ik dat ook niet wilde vanwege de risico’s voor mij zelf. Duivels dilemma.
14 dagen isolatie volgden. 14 dagen van beschermingsmaatregelen in je eigen huis, apart wassen, van elkaar apart wonen en slapen, gescheiden eten, terwijl je werk en het huishouden doorgaat en je eigenlijk 24 uur per dag met je gedachten bij je echtgenote bent. Het trok een veel grotere wissel dan ik mij voorgesteld had: ik ontwikkelde concentratieproblemen, sliep bijzonder slecht en kreeg achterstanden in mijn werk. Met onze zoon ging het geweldig: na een week was hij helemaal klachtenvrij. Onze jongste zoon die nog thuis woont, liep hard tegen het gemis van zijn vrienden en zijn vriendin op, bleef solidair, maar werd prikkelbaar en kribbig.
Na 14 dagen isolatie volgde een tweede test. De CT-waarde liep wel op, maar er was nog steeds sprake van mogelijke besmettelijkheid, hetgeen resulteerde in nog eens 2 weken quarantaine, met mondkapjes door het huis en vanwege het nog steeds aanwezige risico op besmetting (meer dan) anderhalve meter afstand houden, ver uit elkaar aan tafel, gescheiden slapen, zo min mogelijk naar buiten.
Een derde test was negatief en de ban kon worden opgeheven.
Het duurde bij mij nog zeker 3- 4 weken voordat ik weer een beetje in oude doen was, me weer kon concentreren, en dat ik mijn echtgenote weer durfde aan te raken. Zo’n periode doet gekke dingen met je. Enerzijds is het een bijzonder angstige periode waarbij je, althans in mijn geval, een vorm van existentiële angst ontwikkelt. Anderzijds is het ook een periode waarin je gaat relativeren en je beseft wat werkelijk belangrijk is. Ook leidt het tot zelfreflectie: de routine waarmee wij onze cliënten adviseren omtrent de gevolgen van een coronabesmetting bij henzelf of hun huisgenoten, daarmee de richtlijnen van het RIVM volgend, houdt geen of onvoldoende rekening met de mentale gevolgen daarvan.
Ik heb de mogelijkheid vanwege de grootte van ons huis en de plek waar wij wonen nog relatief te kunnen gaan en staan waar ik wil, kan de tuin in, en kan als het nodig is met de hond wandelen. Maar als je niet in die omstandigheid bent, vier hoog achter woont met twee kleine kinderen, is de situatie heel anders. Ik ben daar in mijn advisering rekening mee gaan houden. Wijs mensen erop afleiding te zoeken binnen de mogelijkheden die ze hebben, niet eindeloos voor Netflix te gaan hangen, en heb het ook met ze over gevoelens van angst, somberheid en eenzaamheid die kunnen ontstaan in een langere periode van quarantaine. Wijs ze er ook op dat hetzelfde geldt voor huisgenoten en dat dit kan leiden tot onderlinge strubbels. Het gevolg is dat mijn cliënten mij bellen als ze ertegenaan lopen en een luisterend oor zoeken. We leren elke dag, en ik neem die ervaringen mee in mijn dagelijks werk. Eén ding is zeker: corona is geen onschuldig griepje.
