Verzekeringsarts Henk-Jan Boersema verdedigde 29 november 2023 zijn proefschrift1 waarin zijn onderzoek naar het concept ‘beperkte duurbelastbaarheid' centraal stond.
Boersema definieerde ‘beperkte duurbelastbaarheid’ als het onvermogen fulltime werkactiviteiten vol te houden. Het betreft een belangrijk concept in het Nederlandse arbeidsongeschiktheidsstelsel. Nederland heeft, in tegenstelling tot andere Europese landen, een richtlijn beschikbaar voor verzekeringsartsen: de zogenaamde Standaard verminderde arbeidsduur. Hoewel dit de verzekeringsarts houvast biedt, is dit geen evidencebased richtlijn en komt interdoktervariatie in de praktijk voor.2 Het doel van Boersema’s proefschrift was om het concept ‘beperkte duurbelastbaarheid’ te verkennen binnen de context van arbeidongeschiktheidsbeoordelingen.
Allereerst beschreef Boersema een interviewstudie onder onder meer verzekeringsartsen en bedrijfsartsen. Daaruit kwam naar voren dat het concept ‘beperkte duurbelastbaarheid’ een complex concept is wat sterk individueel bepaald is en niet alleen afhangt van medische problematiek, maar ook van persoonlijke factoren. Drie belangrijke indicatoren zijn volgens Boersema vermoeidheid, cognitieve beperkingen en beperkingen in functioneren in werk én daarbuiten. Hier valt op dat zowel bedrijfsartsen als verzekeringsartsen zijn meegenomen, maar in de praktijk blijkt dat de bedrijfsarts en verzekeringsarts niet altijd dezelfde uitgangspunten hanteren als het gaat om het maken van een inschatting van de duurbelastbaarheid.
In een andere studie bekeek Boersema negentien Europese landen aangaande duurbelastbaarheid. Daaruit bleek dat de definities, uitvoering en metingen erg uiteenlopen om eenduidige conclusies te kunnen trekken. Vanuit retrospectieve registerdata van het UWV bleek dat ongeveer 40 procent van de mensen die een WIA-aanvraag doen niet fulltime kan werken, oplopend tot 70 procent bij de diagnose kanker. Hogere leeftijd, vrouwelijk geslacht, hoger opleidingsniveau en multimorbiditeit gaven een hoger risico op een beperkte duurbelastbaarheid. Boersema vond geen associatie tussen een beperkte duurbelastbaarheid en het hebben van betaald werk één jaar na de WIA-beoordeling ongeacht of men (deels) werkte ten tijde van de beoordeling.
Al met al is het concept ‘beperkte duurbelastbaarheid’ complex, individueel bepaald en variabel in tijd. Voor de verzekeringsarts en bedrijfsarts goed om zich hier in de spreekkamer bewust van te zijn.
Referenties
1. Boersema H. The concept of inability to work fulltime in work disability benefit assessment. Rijksuniversiteit Groningen. 2023.
2. Spanjer J. Urenbeperking bij SOLK: tijd voor een oplossing voor de interdoktervariatie. Tijdschr Bedrijfs- en Verzekeringsgeneeskd. 2016; 24(5):200-205.