In december 2019 overleed Harry van den Haak, van 1997 tot 2000 voorzitter van de NVVG. Velen zullen Harry niet meer kennen: na zijn vertrek werkte hij buiten de verzekeringsgeneeskunde. Met zijn verscheiden herleven herinneringen aan roerige tijden van ons vak en van onze vereniging.
Harry begon in 1983 bij GMD Utrecht als verzekeringsarts. In 1993 vertrok hij naar de toenmalige Sociale Verzekeringsraad als adjunct medisch adviseur. De SVr werd College van Toezicht Sociale Verzekeringen waar Harry het Protocol Sociaal Medisch Handelen ontwierp, waarmee het CTSV later toezicht hield op de claimbeoordeling. Dit gaf een sterke impuls aan het kwaliteitsbeleid in de verzekeringsgeneeskunde. In 1995 werd Harry consultant voor E&Y, later nog bedrijfsarts om in 2009 alleen nog verder te gaan als gemeenteraadslid voor D66. Harry zocht bestuurlijke uitdagingen: in 1985 werd hij vicevoorzitter van de LVSG, de toen net opgerichte vertegenwoordiging van sociaal geneeskundigen binnen de KNMG.
De verzekeringsgeneeskunde – en in het bijzonder de NVVG – kwam eind 1997 uit een crisis. Na de Parlementaire Enquête in 1993 was de verzekeringsgeneeskunde in de schijnwerpers gekomen. In diezelfde periode werd een nieuwe functiewaardering ingevoerd die voor veel verzekeringsartsen negatief uitpakte. De claimbeoordeling moest strenger worden met het criterium ‘rechtstreeks en medisch objectief vast te stellen’. De privatisering van de claimbeoordeling werd voorbereid na de al geprivatiseerde uitvoering van de Ziektewet. Konden bedrijfs- en verzekeringsartsen niet beter allemaal arts voor arbeid en gezondheid (AAG) worden en hun beroepsverenigingen laten fuseren? De NVVG had veel moeite om positie te kiezen tussen al deze schuivende panelen en het bestuur raakte in 1995 in een crisis. De richting was zoek, er was groot verlies aan leden en bij velen heerste desillusie over hun vak en beroepsgroep. Een nieuw bestuur, met Han Willems als voorzitter ontwikkelde een nieuwe strategie. Na Han werd Harry voorzitter.
Harry spande zich in om relaties met de politiek en betrokken organisaties te versterken en uit te breiden. Hij zocht vooral gemeenschappelijkheid maar kritiseerde scherp wat hij zag als verkeerde beeldvorming over de verzekeringsarts. Veel thema’s van zijn voordrachten en publicaties zijn nog altijd actueel. We noemen: de ontwikkeling van instrumenten om de kwaliteit van de beoordelingen te verbeteren, onderzoek meer richten op praktische toepasbaarheid, onderwijs verbeteren en ook geld voor dat alles. Harry was gekant tegen inzet van paramedici om de claimbeoordeling over te nemen. De afbakening van en de samenwerking met de bedrijfsarts zag Harry als dynamisch en ook wel overlappend, bijdragend aan re-integratie met oog voor preventie. Vanuit zijn optiek was de NVVG ook een belangenbehartiger van arbeidsvoorwaarden. Hij entameerde overleg met directies van uitvoeringsinstellingen over de inzet van verzekeringsartsen. In een Professioneel Statuut (1998) verbonden verzekeringsartsen en uitvoeringsinstellingen zich aan waarborgen voor een onafhankelijke en inzichtelijke claimbeoordeling.
Eind 2000 nam Harry met gemengde gevoelens afscheid als voorzitter. Een aantal ambities was gerealiseerd, andere duidelijk niet en de vereniging werd gedragen door een wel erg klein aantal enthousiastelingen. Maatschappelijk was de NVVG beter in beeld, nam standpunten in over politieke kwesties aangaande het vakgebied en stimuleerde kwaliteitsverbetering. Er kwamen regionale bijeenkomsten en een jaarlijks congres.
Oudere verzekeringsartsen zullen zich Harry herinneren, met zijn zakelijke en analytische benadering die hij zelf kwalificeerde als dogmatisch anti-dogmatisch. Hij was sterk gericht op organisatorische en procedurele vraagstukken. Daarbij neigde hij naar een abstract taalgebruik dat menig verzekeringsarts moeilijk volgde. Hij imponeerde gesprekspartners met zijn lichaamslengte van meer dan twee meter. Harry was iemand waar je niet zomaar omheen kon en hij slaagde er in de verzekeringsgeneeskunde maatschappelijk weer op de kaart te zetten. Zijn opvolgers konden daar nog jaren op voortborduren. Dank je wel, Harry.
