Lastige afweging
In sommige gevallen is het direct duidelijk of de Wajong-uitkering wordt toegekend of afgewezen. De aanwezigheid van comorbiditeit, psychiatrische ziektebeelden, autismespectrumstoornis of SOLK maken de afweging lastig. Zeven factoren beïnvloeden daarbij volgens deelnemers het duurzaamheidsoordeel. 1. De aard, ernst en het verwachtte beloop van de aandoening en de behandelingsrespons worden als eerste genoemd. 2. Evenals aanwezige comorbiditeit. 3. Daarnaast wordt de adequaatheid van de behandeling beoordeeld, waarbij zowel behandelaar als instelling worden beschouwd. Ook 4. Duur, effect en de kwaliteit van de begeleiding worden betrokken. In wisselende mate kijkt men naar 5. Persoonlijke factoren, zoals motivatie om te werken, waarbij zowel weinig motivatieA als veel motivatieB kunnen leiden tot geen uitkering. 6. Externe factoren die door sommige deelnemers worden meegenomen zijn het copingmechanisme binnen het gezin (is er voor voldoende stimulering gezorgd), een mogelijk life-event dat van invloed is geweest op de ontwikkeling van basisvaardigheden om te kunnen werken. Ten slotte wordt gekeken naar 7. De algehele ontwikkeling: de kans die een kind heeft gehad om zich, met hulp van professionals, te ontwikkelen, waarbij leeftijd en levensfase meetellen.
Tabel 1: Uitspraken.
A
|
‘Welk gedrag ik niet honoreer met een uitkering, is het gedrag waar ik heel veel moeite mee heb en dat is het gebrek aan motivatie. Van die dingen ‘als ik het leuk vind, dan kan ik het wel doen en als ik het niet leuk vind, kan ik het niet doen’. Het kan zo ernstig zijn dat je het honoreert, maar daar heb ik wel moeite mee.’
|
B
|
‘Wat voor mij doorslaat is denk ik, wat die jonge mensen zelf willen. Ik weet natuurlijk dat hun inschattingsvermogen nog niet zo goed ontwikkeld is misschien. […] Maar dan ga je horen hoe ziet diegene zijn toekomst en als daar werk in zit dan wil ik diegene die kans wel geven. En dan weet ik dat de omgeving denkt: dat is toch niet realistisch. Maar als wij erover twijfelen en hij of zij ziet dat als zijn ambitie iets waar hij naar uit kijkt, dan wil ik niet diegene zijn die dat de grond inboort.’
|
‘Voor ogen houden van het toekomstperspectief van de klant kan verhelderend zijn’
Conclusie grensgevallen
Literatuur
Uitkering Wajong 2015: wat is het?Wajong 2015 is een uitkering voor mensen die op jonge leeftijd een ziekte of handicap kregen en nu en in de toekomst niet kunnen werken. Die dus blijvend niet over arbeidsvermogen beschikken. Om hiervoor in aanmerking te komen beoordeelt een verzekeringsarts en/of arbeidsdeskundige van UWV het arbeidsvermogen en de duurzaamheid van het (gebrek aan) arbeidsvermogen. Jonggehandicapten die volgens deze beoordeling wel over arbeidsvermogen beschikken vallen onder de Participatiewet die door gemeenten wordt uitgevoerd. Bron: UWV.
|
▶ Fran Jagerszky is verzekeringsarts bij UWV en ten tijde van de uitvoering van dit onderzoek aios bij SGBO, Amsterdam. Contact: franjagerszky@gmail.com
▶ Judith Bos is docent en onderzoeksbegeleider bij de SGBO, Nijmegen