De laatste jaren is er nationaal maar ook internationaal sprake van een toename van de aandacht voor het welzijn van aangeklaagde dokters. Wat is de impact van een tuchtklacht op hun gemoedstoestand, hun gezondheid, hun functioneren? In dit referaat bespreken we een drietal recente internationale publicaties: twee uit Spanje (Barcelona) en één uit het Verenigd Koninkrijk.
Het eerste artikel is een systematic review van onderzoeken naar de reactie van dokters op een klacht. Het overzicht omvat 18 artikelen, meestal zonder goede beschrijving van de onderzoekspopulatie. De uitkomsten onderstrepen de zware impact van een klacht op dokters en de noodzaak van preventieve maatregelen en interventies voor wat de auteurs het klinisch-juridisch syndroom noemen.
Het tweede artikel is een telefonische enquête met een respons van 65%. De grote meerderheid van de 99 respondenten meldde na een aanklacht een aanzienlijke emotionele stress te hebben gehad, onafhankelijk van de uitkomst of de aard van de procedure. Boosheid en stemmingsstoornissen werden frequent gemeld, alsook een aantasting van het gezinsleven en sociale leven en het professioneel gedrag. Dat laatste hing significant samen met het aantal gemelde symptomen. De auteurs adviseren om aangeklaagde artsen hulp en ondersteuning aan te bieden om de negatieve gevolgen van de aanklacht te minimaliseren.
Het derde, een Brits artikel, beschrijft de activiteiten van de National Health Service (NHS). Het aantal klachten tegen NHS-medewerkers stijgt (5% toename van 2016 op 2017), mede doordat patiënten worden aangemoedigd om te klagen als zij ontevreden zijn. Een aanklacht is een krachtige trigger van psychische klachten. De auteur bespreekt een vragenlijstonderzoek onder bijna 8000 artsen. 77% had na een aanklacht matige tot ernstige depressieve klachten, en een verdubbeling van de kans op een matige tot ernstige angststoornis in vergelijking met niet-aangeklaagde artsen.
Een aanklacht kan zelfs aanleiding zijn voor suïcide. Aangeklaagde artsen worden voorzichtiger in hun praktijk en boeten in aan zelfvertrouwen. Daarvan kunnen patiënten uiteindelijk de dupe worden. De afhandeling van een klacht kan jaren duren, wat het er niet beter op maakt.
Het NHS Practitioner Health Programme (PHP) is een vertrouwelijke dienstverlening aan dokters met psychische klachten of een verslavingsprobleem. Er is hier een soort richtlijn (best practice) ontwikkeld om aangeklaagde dokters te ondersteunen en schade te minimaliseren. Ze zoeken hierbij naar een balans tussen de rechten van patiënten en die van dokters. Dokters moeten genoeg tijd voor reflectie krijgen voordat ze verklaringen moeten afleggen, en een veilige omgeving om de gebeurtenissen met anderen te bespreken. Een en ander moet nog wel NHS-breed worden geïmplementeerd.
Referenties
1.
Arimany-Manso J, Vizcaíno M, Gómez-Durán EL. Clinical judicial syndrome: The impact of judicial proceedings on physician. Med Clin (Barc). 2018 Aug 22;151(4):156-160. doi: 10.1016/j.medcli.2018.02.017.
2.
Gómez-Durán EL, Vizcaíno-Rakosnik M, Martin-Fumadó C et al. Physicians as second victims after a malpractice claim: An important issue in need of attention. J Healthc Qual Res. 2018 Sep – Oct;33(5):284-289. doi: 10.1016/j.jhqr.2018.06.002.
3.
Gerada C. We need a complaints code of conduct. BMJ 2019;364:l59. Doi: https://doi.org/10.1136/bmj.l59.
