Mensen met en na kanker hebben 1,4 keer meer kans om werkloos te zijn dan mensen zonder een kankerdiagnose. Daarom is het belangrijk om te onderzoeken of programma's die mensen helpen om weer aan het werk te gaan na een kankerdiagnose, effectief zijn in vergelijking met gebruikelijke zorg.
In deze Cochrane-review hebben we in acht elektronische databases gezocht naar randomised controlled trials (RCT’s) die gericht zijn op psycho-educatieve, werkgerelateerde, fysieke of multidisciplinaire interventies die de terugkeer naar werk bij mensen met kanker bevorderen. De primaire uitkomst was terugkeer naar werk en de secundaire uitkomst kwaliteit van leven (KvL). We hebben de resultaten van de studies gepooled naar risk-ratio’s (RR’s) met 95 procent betrouwbaarheidsintervallen (BI) voor terugkeer naar werk en (gestandaardiseerde) gemiddelde verschillen ((S)MD) 95 procent BI voor KvL.
We includeerden vijftien RCT’s met in totaal 1477 mensen met en na kanker. Alle RCT’s werden uitgevoerd in rijkere landen en negen RCT’s waren gericht op mensen met borstkanker en twee op prostaatkanker. We vonden vier RCT’s die psycho-educatieve interventies onderzochten, waaronder patiënteneducatie en counseling.
Psycho-educatieve interventies lijken weinig tot geen verschil te maken in terugkeer naar werk (RR 1,09, 95% BI 0,96 tot 1,24) of KvL (MD 1,47, 95% BI −2,38 tot 5,32). We vonden één RCT gericht op een werkgerelateerde interventie waarin geen effect werd gevonden op terugkeer naar werk (RR 0,94, 95% BI 0,78 tot 1,13). Vier RCT’s vergeleken een fysiek interventieprogramma gericht op wandelen, yoga, sport of fysieke oefeningen, met de gebruikelijke zorg. Fysieke interventies verhogen de terugkeer naar werk (RR 1,23, 95% BI 1,08 tot 1,39), maar maken geen verschil in KvL (SMD −0,01, 95% BI −0,33 tot 0,32). Zes RCT’s richtten zich op multidisciplinaire interventies waarin patiënteneducatie, counseling, werkgerelateerde interventies en/of fysieke oefeningen met elkaar werden gecombineerd. Multidisciplinaire interventies verhogen de terugkeer naar werk (RR 1,23, 95% BI 1,09 tot 1,33), maar maken geen verschil in KvL (SMD 0,07, 95% BI −0,14 tot 0,28).
Implicaties voor bedrijfsarts
Veel mensen willen met of na diagnose en behandeling voor kanker weer terug aan het werk, maar lopen tegen fysieke, mentale of werkgerelateerde problemen aan. Zij kunnen het beste worden doorverwezen naar fysieke of multidisciplinaire interventies om hen te helpen deze problemen op te lossen.
Oorspronkelijke publicatie
De Boer AGEM, Tamminga SJ, Boschman JS, Hoving JL. Non-medical interventions to enhance return to work for people with cancer.
Cochrane Database of Systematic Reviews 2024, Issue 3. Doi: 10.1002/14651858.CD007569.pub4.
Angela de Boer is hoogleraar chronisch zieken en werk, afdeling Public and Occupational Health, Amsterdam UMC en UvA, Amsterdam. Contact: a.g.deboer@amsterdamumc.nl