Bert van de Horst, hoogleraar chronobiologie en gezondheid aan het Erasmus MC, vertelde tijdens de bijeenkomst over de biologisch klok. Er is volgens de hoogleraar wel degelijk sprake van “Goede Tijden Slechte Tijden”. Ongeveer 15% van de beroepsbevolking werkt ’s nachts, en de kans op veiligheidsincidenten en fouten is ’s nachts het grootst. Werkers zijn ’s nachts minder alert omdat de biologische klokken er op zijn ingesteld om te slapen wanneer het buiten donker is. ’s Nachts koelt het lichaam af, daalt de bloeddruk en neemt de darmperistaltiek af. ‘Wanneer wij niet naar onze biologische klokken luisteren, zijn de korte termijn gevolgen vermoeidheid en verminderde prestaties’, aldus Van de Horst. Na jaren van nachtdienst hebben werkers een verhoogd risico op onder anderen hart- en vaatziekten en diabetes. ‘De wens is om een biomarker te vinden die aantoont welke werkers extra gevoelig zijn voor gezondheidsschade door nachtwerk zodat we die werkers kunnen adviseren te stoppen met nachtwerk.’

Raymond Gruijs, arbeids- en organisatiedeskundige en manager van het expertisecentrum onregelmatig van Human Total Care, besprak de mogelijkheden om duurzame inzetbaarheid te bevorderen. Zoals in de NVAB richtlijn nachtwerk wordt aangegeven is de beste manier om gezondheidsrisico’s te beperken bronaanpak, namelijk zo min mogelijk nachtwerk verrichten. In sommige sectoren is nachtwerk niet te voorkomen. Gruijs lichtte daarom toe hoe het Job Demands-Resources model de herstelmogelijkheden van de werkers kan bevorderen. Aanbevelingen zijn om samen met de werkgever het proces te herzien middels een RI&E nachtwerk, kennis te delen over faciliteiten op het werk en de bedrijfscultuur en vroeg over de loopbaan te beginnen. Tenslotte gaf UWV-verzekeringsarts Diederik Sandbergen, toelichting op zijn onderzoek naar nachtdienst en gezondheidsrisico’s. Hij heeft semigestructureerde interviews gevoerd met ervaren bedrijfsartsen in de sectoren vervoer, zorg en industrie om te leren op welke factoren zij zich richten bij verzuimbegeleiding en belastbaarheid.

De avond werd afgesloten met een borrel en de wens om weer jaarlijks bijeen te komen. De organisatie beveelt ook andere UWV-regio’s van harte aan om (weer) dit soort netwerkbijeenkomsten te organiseren die zorgen voor verdieping van kennis en samenwerking.

Nicole Spruijt is arts bij ArboNed.