RI&E in Nederland (RA in Vlaanderen)

De Systematische Analytische Risico-Inventarisatie-Evaluatie en –Registratie (SARIER) is een eerstelijnrisicoanalyse of brede RI&E methode, die toepasbaar is in alle ondernemingen, ongeacht de sector of de grootte. SARIER is in essentie een inschatting van de reële risico’s en kijkt naar de concrete werkomstandigheden. De SARIER-o-graaf, de leidraad voor het doorlopen van de RA of RI&E, is enkel te gebruiken door de expert (preventieadviseur). SARIER is immers geen participatieve RA-methode. ”Het is een illusie dat werknemers zelf hun risico’s kunnen bepalen, zij hebben niet de kennis, inzicht, of het referentiekader”, aldus Van de Plas.

De expert maakt zich boos

Wie het tegen pagina 54 nog niet begrepen heeft, krijgt het voorgeschoteld: “Als de preventiewereld professioneel en geloofwaardig wil zijn, dan moet men alleen nog iets ‘Risico Analyse’ noemen als het werkelijk gaat over risico’s en analyse. Een audit, een conformiteitsnazicht, een personeelsbevraging enzovoort zijn andere dingen. Het niet correct gebruiken van de terminologie heeft voor chaos gezorgd.”

Als de docent een boek schrijft, leest het als een syllabus

Van de Plas weet waarover hij het heeft, met zijn 30 jaar ervaring als preventieadviseur arbeidsveiligheid bij IDEWE, Externe Dienst voor Preventie en Bescherming op het Werk (arbodienst, red.) én als docent risicoanalyse. Het boek leest dan ook als een syllabus.

Werken met een kettingzaag

De voorbeelden die hij geeft zijn laagdrempelig, zoals de analyse van de omstandigheden met betrekking tot het omzagen van bomen met een kettingzaag. Dé boodschap luidt: doe geen element gerichte benadering maar een systeembenadering. Anders gezegd: kijk niet alleen naar de kettingzaag maar vooral naar de ruime omstandigheden waarin de kettingzaag wordt gebruikt. ‘Zo zal het gebruik van één en dezelfde kettingzaag in het ene bedrijf leiden tot kleine risico’s en in een ander bedrijf tot grote risico’s. De gevaren zijn echter in beide bedrijven ongeveer dezelfde’.

Kernboodschap voor de arbeidsarts

Vaak vertrekt het gezondheidstoezicht (onterecht) van een aantal veronderstelde risico’s. Bijvoorbeeld: een medewerker in een drukkerij heeft standaard het risico ‘lawaai’. Het gezondheidstoezicht omvat dan het regelmatig opvolgen van het effect aan de geluidsblootstelling. Maar misschien is het lawaairisico in die welbepaalde onderneming in realiteit onder controle? De arbeidsarts zou dan de vrijheid moeten hebben het lawaairisico en de audiometrie te schrappen. Enkel reële risico’s koppelen aan het gezondheidsbeleid: zo heeft de wetgever de welzijnsreglementering  bedoeld.

Kijk hier voor meer informatie.

Katrien Mortelmans is verzekeringsarts en redacteur bij TBV